خط تولید میوه و سبزیجات منجمد شده

تولید میوه و سبزی منجمد شده

فرآیند مورد مطالعه حاضر، تولید میوه و سبزی منجمد به روش فریز کردن می باشد، این محصولات جزوء مواد غذایی هستند که در تهیه انواع غذا و یا مصرف مستقیم به عنوان میوه و تنقلات و غیره کاربرد دارند، میوه و سبزیجات در رده محصولاتی هستند که فقط در بازه زمانی خاصی از سال تولید می شوند و اکثر آنها عمر نگهداری خیلی کوتاهی دارند لذا نمی توان از این مواد در تمام طول سال و به صورت تازه استفاده کرد.

میوه و سبزی در صنایع غذایی جزء با اهمیت ترین مواد غذایی رژیم غذایی انسانها محسوب می گردند و بدن قسمت زیادی از ویتامین ها، املاح معدنی ، کالری و سایر مواد مورد نیاز خود را از طریق خوردن آنها به دست می آورد، ارزش غذایی میوه و سبزیجات بقدری است که بسیاری از متخصصان علم تغذیه و پزشکان، مصرف آنها را بر انواع گوشت ها ترجیح و توصیه می نمایند. به طوریکه عده ای با حذف مواد گوشتی از رژیم غذایی خود به گیاه خواری می پردازند.
یکی از روش ها و تکنولوژهای مدرن فراوری و نگهداری میوه وسبزی در خطوط تولید صنایع غذایی که باعث حفظ کیفیت (طعم، مزه، مواد مغذی، شکل ظاهری و …) می شود و شکل ظاهری محصول کمترین تفاوت را با نوع تازه دارد روش (IQF (Individua Quick Freezing  است.

روش کلی تولید میوه و سبزی منجمد به روش IQF

تکنولوژی انجماد میوه وسبزی به روش IQF به شکلی می باشد که درسیستم ، هوای سرد با دمان 35- الی 40- درجه سانتی گراد در جهت عمود بر نوار و محصولات با سرعت 5-2 متر برثانیه سیرکوله (حرکت چرخشی هوای سرد) می شود.
مواد غذایی و محصولات که به صورت یکنواخت بر روی نواری پخش شدند در قسمت هوای سرد در مدت زمان کوتاهی منجمد می شوند و به قسمت بسته بندی ارسال می گردند، به نظر متخصصین مواد غذایی محصولاتی که کمترین زمان یعنی بلافاصله بعد از برداشت منجمد می شوند مواد مغذی بیشتری را در خود حفظ می نمایند و خاصیت غذایی بیشتری دارند.
یکی دیگر از خواص IQF انجماد سبزی ومیوه بصورت تکی می باشد یعنی میوه ها و سبزیجات به هم نمی چسبند و به صورت تک به تک منجمد می شوند که یکی از عوامل مهم در حفظ کیفیت و شکل ظاهر محصول می باشد.

طرح کلی خط تولید میوه وسبزی منجمد شده به روش IQF

• پوست گیری (اگر میوه با سبزی نیاز به پوست گیری داشته باشد)
• تولید میوه و سبزی منجمد با قابلیت سورتینگ
• بسته بندی و سردخانه گذاری.
• منجمد کردن به روش IQF
• شستشوی ثانویه
• شستشوی اولیه
• سورتینگ نهایی
• خنک کردن
•  برش زنی
• آنزیم بری

اهمیت استراتژیک روش انجماد سریع و مجزا (IQF)

روش نگهداری میوه وسبزی به روش انجماد سریع و مجزا با توجه به این  امر که در کشور ما سالانه موقع برداشت محصول میوه وسبزی، حدود بیست درصد از محصولات کشاورزی ضایع می شود. لذا اجرای طرح های فرآوری محصولات کشاورزی کمک شایان توجهی در پایین آوردن نرخ ضایعات و افزایش ارزش افزوده محصولات فوق ایفا می نماید.

اجزاء تشکیل دهنده خط تولید میوه و سبزی منجمد

• دستگاه خنک کننده
• دستگاه برش چند جهت
• ماشین شستشوی چند سمتی
• دستگاه انجماد سریع و مجزا IQF
• ماشین شستشو و پوسته برداری
• نوار نقاله مرتب سازی و درجه بندی
• تولید میوه و سبزی منجمد با نوار نقاله
• دستگاه بلانچینگ (آنزیم بری – غیرفعال کردن آنزیم ها)

بخش بسته بندی خط تولید شامل : دستگاه بسته بندی نیمه اتوماتیک و دستگاه بسته بندی اتوماتیک می باشد.

محصولاتی که می توان به روش IQF منجمد کرد عبارتند از 

• سبزیجات غده ای مانند هویج، سیب زمینی، شلغم، پیاز
• سبزیجاتی مانند باقلا سبز، لوبیا سبز، نخود فرنگی، بامیه
• سبزیجات برگی شکل مانند گل کلم، جعفری، نعناع، ترخون
• میوه‌ها شامل توت فرنگی، آلبالو، خیار، انبه، پرتغال، گیلاس، هلو، گلابی

مزایا و ویژگی های استفاده از روش انجماد سریع و مجزا IQF در فرآوری میوه و سبزیجات

• قابلیت استفاده از این روش برای انواع میوه های تازه نوبرانه مانند (گوجه سبز، توت فرنگی و رطب و …)
• روش انجماد سریع مواد غذایی به روش شناوری در هوای 40- درجه سانتیگراد می باشد
• سالم ماندن بافت محصول و کلیه ویتامین ها، طعم، مزه و مواد مغذی آن بعد از انجماد
• مزیت روش IQF نسبت به روشهای دیگر انجماد، سرعت و چگونگی انجماد می باشد
• نوع تولید میوه و سبزی منجمد از لحاظ اتوماسیون، تمام اتوماتیک مجهز به PLC است
• سرعت انجماد میوه و سبزی در این روش 5-16 دقیقه و مدل خطی می باشد
• ظرفیت خط تولید میوه و سبزی منجمد شده 150 کیلو گرم در ساعت است
• امکان دردسترس بودن سبزیجات و میوه منجمد در تمام فصول سال هست
• قابلیت نگهداری محصولات تولیدی تا 30 روز در فریزر (برای مصرف کننده)
• افزایش ماندگاری محصولات کشاورزی (میوه وسبزی ) به مدت طولانی
• حفظ خصوصیات ظاهری محصول پس از انجماد زدایی