گرماتاب چیست؟ 4

مقدمه

گرماتاب یکی از فناوری‌های مدرن در زمینه گرمایش محیط است که با استفاده از بخاری تابشی گرمایی، به صورت دقیق، حرارت را به مکان‌های مشخصی منتقل می‌کند. با این توضیح قرار است تفاوت این روش را با سایر راهکارهای گرمایشی بیان کنیم.

امروزه دستگاه‌هایی با قابلیت تولید و پرتاب هوای گرم بوجود آمده‌اند که هوا را به عنوان راه‌حل ایجاد حرارت انتخاب می‌کنند. راه‌حل هوای گرم در بسیاری از اوقات نمی‌تواند جوابگوی شرایط خاص باشد. مکانیسم‌های گرمایش اجباری هوا در اکثر کاربردها با اتلاف حرارتی همراه هستند.

اینجاست که باید به دنبال راهکاری کاملا مدرن و پیشرفته باشیم. این راهکار مقدمه‌ای برای ظهور دستگاه‌های تولید و تابش حرارت بوده است. بارزترین نمونه این دستگاه‌ها، گرماتاب‌ها هستند. بیایید آن‌ها را به صورت موشکافانه‌تر بررسی کنیم.

گرماتاب چیست؟

گرماتاب دستگاهی است با ساختار مشخص که می‌تواند حرارت را به صورت امواج تولید کرده و آن را به سمت اهداف مشخص ساطع کند. در دنیای گرمایشی یک گرماتاب، چیزی به نام هوا وجود ندارد. امواج حرارتی این دستگاه بدون نیاز به هوا و یا گردش آن، گرمای لازم و موثر را ایجاد می‌کند.

نوع حرارتی که این وسیله گرمایشی تولید می‌کند، دقیقا مشابه حرارت خورشید است. ماحصل این دستگاه، پرتوهایی از جنس امواج الکترومغناطیس و آن هم از نوع مادون قرمز است.

این پرتوها پس از تولید می‌توانند هر آنچه را که در مسیرشان باشد، گرم کنند. نکته بسیار مهم این است که انرژی امواج یک گرماتاب، فقط در صورت برخورد با اجسام یا افراد، گرما ایجاد می‌کند. همچنین تا زمان رسیدن حرارت به نقطه موردنظر هیچگونه اتلاف گرمایی وجود نخواهد داشت.

روی هم رفته با تحولی جدید در زمینه تجهیزات حرارتی روبرو هستیم. تحولی نمادین که هم در نوع حرارت تولیدی و هم در روش انتقال آن، تفاوت‌های فاحشی با روش‌های دیگر گرمایشی دارد.

اما اصول کاری این تجهیزات بر چه مبنایی است؟

اصول گرماتاب: نگاهی به ساختار و عملکرد دستگاه

گرماتاب، نوعی خورشید مصنوعی است آن هم در حد و اندازه بسیار کوچک. در واقع خط فکری این دستگاه‌ها مبتنی بر عملکرد خورشید است.

می‌خواهیم ببینیم که سوخت و انرژی موردنیاز یک گرماتاب چیست؟ چگونه انرژی لازم برای ایجاد گرما و تولید حرارت تامین می‌شود؟

انرژی این دستگاه‌ها می‌تواند از طریق سوخت فسیلی گاز فراهم ‌شود. در این صورت دستگاه، “گرماتاب گازی” نام خواهد داشت. اما نوع دیگری از این وسایل وجود دارند که از انرِژی الکتریسیته استفاده می‌کنند. به این تجهیزات هم “گرماتاب برقی” گفته می‌شود.

در ساختار این تجهیزات، همیشه قطعه‌ای برای تولید حرارت وجود دارد. این قطعه می‌تواند مشعل یا المنت باشد. در انواع گازی، مشعل وظیفه تولید حرارت را برعهده داشته و در مدل برقی، این وظیفه بر عهده المنت‌هاست.

در تمامی مدل‌ها، حرارت پس از طی مراحلی، به درجه حرارت تابش می‌رسد. دقیقا در این مرحله است که امواج تشکیل شده به صفحه‌ یا کلاهکی موسوم به رفلکتور انتقال می‌یابد. نقش اصلی این صفحات، در بخاری تابشی بازتاب امواج حرارتی به سمت نقاط و اهداف موردنظر است.

شاید متوجه شده باشید که نحوه انتقال امواج فقط از بالا به پایین است. در واقع تمامی گرماتاب‌ها برای داشتن بیشترین کارایی باید از سطح زمین ارتفاع داشته باشند. به همین دلیل این تجهیزات به غیر از یک مورد که بعدا توضیح داده می‌شود، در ارتفاع و آن هم روی دیوار و یا سقف نصب می‌گردند.

انواع مدل گرماتاب شروعی بر یک سلطه تمام عیار

احتمالا فکر کنید که گرما تاب‌ها تنها در مدل‌‌های برقی و گازی خلاصه شده‌اند و پا را فراتر نگذاشته‌اند. باید بگوییم که دنیاهای موازی در مدل‌های گازی بوجود آمده‌اند که آن‌ها را کاملا مهیای استفاده در انواع مکان‌ها کرده‌اند.

کلید تسخیر گسترده انواع مکان‌ها، پیدایش نمونه‌های لوله‌ای، سرامیکی و چتری برای مدل‌های گازی بوده است. با این توضیح به سراغ بررسی هر یک از این نمونه‌ها می‌رویم.

گرما تاب لوله‌ای، خوراک استفاده در مکان‌های صنعتی با ارتفاع سقف بالاست. جایی که استفاده از گزینه‌های گرمایشی دیگر مانند گرم کردن هوا، گره زدن حرارت به تلفات است (چرا؟). حتی سالن‌هایی که در آن‌ها، جریان هوا موج می‌زند و یا سالن‌های بدون عایق‌بندی به داروی تجویزی این گرماتاب‌ها نیاز دارند. در ادامه در مورد دلایل استفاده در این مکان‌ها بیشتر توضیح داده می‌شود.

نکته

موضوع بسیار جالب گرماتاب لوله‌ای، انجام تمام عملیات تشکیل حرارت توسط مشعل، داخل خود دستگاه است. یعنی این تجهیزات جزو سیستم‌های آتش درون و دارای محفظه احتراق بسته هستند. بدین ترتیب در روند تولید حرارت هیچگونه خطری ناشی از انتقال آتش حرارت مشعل به بیرون وجود نخواهد داشت.

در صنعت گرمایش رستورانی، گرماتاب سرامیکی همیشه جای خود را به عنوان دستگاه همیشه در صحنه، خشک کرده است. دلیل آن هم به موضوعات زیر برمی‌گردد.

• طراحی بسیار زیبا و سازگار با شرایط داخلی رستوران‌ها
• امکان استفاده در هر نوع شرایط آب و هوایی
• استفاده از سرامیک برای تابش امواج بدلیل داشتن بالاترین ضریب بخاری تابشی
• مورد چهارم هم رویایی ترین دلیل است: امروزه رستوران‌ها دارای سقف‌های جمع شونده، حیاط و یا بالکن جداگانه‌ای رو به فضای طبیعی هستند. برای گرمایش این قسمت‌ها باید از تکنولوژی تابش امواج استفاده شود؛ چراکه استفاده از راهکارهای دیگر مساوی با هدر رفت گرما خواهد بود.

از مهمترین مکان‌های استفاده این گرماتاب‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• ایجاد گرما در حیاط خانه‌های ویلایی
• بالکن، تراس، حیاط و راهروی رستوران‌ها و کافی شاپ‌ها
• زیر آلاچیق‌ها

و بطور کلی تمام مکان‌های باز و نیمه‌باز که نیاز به گرمایش محدود و متمرکز داشته باشد.

گرماتاب سقفی یعنی هدفگذاری در استفاده حرارت

جای جای صنعت پر از مکان‌هایی بزرگ و وسیع است. گرم کردن این مکان‌ها می‌تواند توسط دستگاه‌هایی بسیار پر قدرت انجام شود. اما راه‌حلی بسیار به صرفه‌تر نیز وجود دارد.

امروزه سالن‌های با ارتفاع سقف بالا و یا محل‌هایی با آلودگی زیاد وجود دارند که کاملا نیازمند راهکار حرارتی بخاری تابشی هستند. حتی حرارت حاصل از گرمای تابشی برای انواع فضاهای پرورشی نیز بسیار مناسب است. گزینه‌ ایده‌آل برای تمامی این مکان‌ها، گرماتاب سقفی است. این گرماتاب باید از نوع لوله‌ای باشد. مکان‌های مورد استفاده این نوع گرماتاب عبارتند از:

• سوله‌ها و انبارهای بزرگ
• تعمیرگاه‌های خودرویی
• کارخانجات سنگ و سنگبری
• گلخانه‌ها، دامداری‌ها و مرغداری‌ها

تکنیک تابش امواج از سقف، هم مزایای اقتصادی و هم زیست محیطی دارد که در اینجا قصد بررسی آن‌ها را داریم.

نشان برتر اقتصادی در آلبوم افتخارات گرماتاب سقفی

گرماتاب سقفی در رتبه اول اقتصادی دستگاه‌های گرمایشی قرار دارد. این تجهیزات به دلیل عدم نیاز به تجهیزات جانبی و اضافه برای انتقال حرارت، از جمله مستقل‌ترین‌های حرارتی محسوب می‌شوند. کوچکترین کانال‌کشی و یا لوله‌کشی جهت توزیع حرارت در محیط انجام نمی‌شود. با این اوصاف هزینه‌های اولیه نصب آن‌ها بسیار پایین خواهد بود. اما این تازه اول راه است.

• سرشار از عدم نیازها!!!

عدم نیاز به اختصاص دادن مکانی مجزا برای استقرار دستگاه مانند موتورخانه‌ها و همچنین عدم دخالت هوا و یا آب در روند تولید حرارت نیز از جمله دلایل اولیه اقتصادی گرماتاب سقفی است.

• استراتژی عجیب گرمایشی آن‌ها ریشه در اقتصاد دارد

هدف از استفاده این تجهیزات، ایجاد گرما در کل فضای یک سالن نیست؛ بلکه هدف گرم کردن فضاها و مکان‌های خاص است. مکان‌هایی که در ایام سرد نیاز شدید و مبرمی برای گرم شدن دارند.
در واقع به جای مصرف انرژی بسیار زیاد جهت گرم کردن بی دلیل هوا و محیط سالن، قرار است خود اجسام، موجودات و انسان‌ها گرم شوند. با این توضیحات، صرفه‌جویی بی سابقه‌ای در امر مصرف سوخت و انرژی رقم خواهد خورد. حتی این موضوع از جنبه دیگر نیز اقتصادی است.

گرماتاب سقفی لباسی گرم با نشان افتخار محیط زیستی

گرماتاب سقفی از لحاظ زیست محیطی نیز در مراتب بالایی قرار دارد. این تجهیزات نه تنها آلودگی و آلاینده‌ آنچنانی تولید نمی‌کنند؛ بلکه بسیاری از اوقات از تشدید و انتقال آلودگی‌های موجود در محیط هم جلوگیری می‌نماید.

محل نصب گرماتاب‌های سقفی، داخل سالن و زیر سقف آن است. هوای لازم برای انجام عمل احتراق هم از داخل خود محیط تامین می‌شود. اما مقدار آن به اندازه‌ای نیست که مشکلی برای میزان اکسیژن موجود در سالن ایجاد کند.

این دستگاه‌ها برای خروج محصولات احتراقی نیز از دودکش استفاده می‌کنند. بنابراین در صورت استفاده این تجهیزات داخل سالن، هیچ نوع آلودگی وارد سالن نخواهد شد.

• زیست محیطی‌ترین روش گرمایش مرغداری

موارد اشاره شده در بالا تنها گوشه‌ای از جنبه‌های زیست محیطی این دستگاه‌ها را نشان می‌دهد. امواج حرارتی بدون دخالت هوا قادر هستند به تمامی عناصر بتابند. این کلیدی‌ترین دلیل برای استفاده گرماتاب سقفی در مکان‌هایی است که با موجودات زنده سروکار دارند.

تاثیر شگفت انگیز تابش امواج بر پرورش یکنواخت مرغ‌ها و جوجه‌ها در سالن‌های مرغداری را باید نقطه عطفی در صنعت دانست. الگوهای کاملا یکنواخت توزیع حرارتی گرماتاب سقفی، از به وجود آمدن نقاط داغ و پرحرارت جلوگیری می‌کند. نتیجه آن، عدم تجمع جانداران در نقاط خاص و امکان پرورش یکسان و هم اندازه آن‌ها می‌شود.

بیایید موضوعی را با هم بررسی کنیم. در صورت استفاده غیر اصولی از روش‌های تولید هوای گرم در مرغداری‌‌ها، احتمال کارکرد مداوم فن‌های تهویه سالن بالا خواهد بود. علت اصلی آن هم، وجود دائمی آلاینده‌ها در هوا بخاطر عملکرد فن‌های دستگاه است. بدین ترتیب گرمای ایجاد شده قبل از رسیدن به خود موجودات، به بیرون منتقل خواهد شد.

در عوض در حیطه کاری گرماتاب بخاری تابشی، نیازی به حرکت هوا نیست. بنابراین معضلاتی مانند بلند شدن گردوغبار و سایر ذرات معلق، همچنین انتقال بیماری‌های شایع بین پرندگان از طریق هوا نیز وجود نخواهد داشت. در روند تولید حرارت با این گرماتاب‌ها، هیچ نوع صدای ناخوشایندی هم بوجود نمی‌آید که بر هم زننده آرامش مرغ‌ها شود.

با این تفاسیر، گرماتاب‌های سقفی از جمله دوستداران محیط زیستی برای مرغداری‌ها تلقی می‌شوند.

• هر جا سخن از آلودگی است، باید تاکید می‌کنیم باید نام گرماتاب سقفی بدرخشد!!!

در جبهه دیگر، نیز گرماتاب سقفی پیروز زیست محیطی میدان بوده است. یکی از بهترین راه‌حل‌های گرمایشی برای مکان‌هایی که با آلودگی‌های شدید محیطی روبرو هستند، سالن‌های تعمیرگاهی خودروهاست.

در این مکان‌ها همه چیزها دست به یکی کرده‌اند تا گرمای موثری در زمستان‌ها ایجاد نشود. مانند آلودگی‌های ناشی از دود خروجی از اگزوز خودروها، باز و بسته شدن مداوم درب‌های خروجی، نبود عایق‌بندی درست و حسابی، خیس بودن همیشگی کف زمین.

در چنین شرایطی تنها گزینه مجاز، استفاده از گرماتاب سقفی است. این تجهیزات کاری به گرم کردن هوا ندارند. تنها هدف آن‌ها، ایجاد حرارت درست در محل کار کارکنان و قسمت‌هایی است که خودروها حضور دارند.

سوال

همچنان که مشاهده کردید گرماتاب‌ سقفی ماهیت پول‌سازی دارد و نقش نگهبان محیط زیستی را به بهترین شکل ایفا می‌کند. به نظر شما آیا مکان‌های دیگری نیز وجود دارد که این دستگاه‌ها بتوانند در آن‌ها مثمر به ثمر باشند؟ لطفا ما را از نظرات خود در قسمت دیدگاه‌های همین صفحه دریغ نکنید. تجربیات و نظرات گرانبهای شما می‌تواند بسیار مفید و کارساز باشد.