جوش آرگون چیست؟
جوشکاری آرگون از روش های جوشکاری به شمار می رود که در آن از گاز آرگون استفاده می شود. به این نوع جوشکاری، جوشکاری قوس تنگستن گاز خنثی و یا تیگ (Tungsten Inert Gas (TIG) welding) می گویند و از آن در صنایع کوچک و بزرگ استفاده می کنند. از این فرآیند جوشکاری می توان در فلزات سخت و غیر سخت با ضخامت های متفاوتی استفاده کرد. این عمل با کمک قوس الکتریکی انجام می گیرد (قوس الکتریکی به تخلیه بار بین دو الکترود در گاز یونیزه گفته می شود). این قوس در فشار یک اتمسفر می تواند حرارتی برابر با 20000 درجه سانتیگراد را ایجاد کند. جوشکاری آرگون علاوه بر استفاده جهت اتصال لوله های تحت فشار به منظور وصل کردن صفحات ظریف و نازک نیز بکار می رود.
یکی از معمول ترین معایبی که استفاده از این جوش دارد، ناخالصی تنگستن، ناخالصی های اکسیدی و عدم ذوب آن می باشد. لازم به ذکر است که این معایب می توانند در کیفیت جوش نهایی و استحکام آن بسیار موثر باشند. از دیگر ویژگی هایی که در مورد آرگون می توان ذکر کرد این است که غیر سمی و غیر اشتعال بوده و دمای بسیار بالا را به راحتی تحمل می کند. از آرگون خالص در جوشکاری آلیاژهای آلومینیوم و منیزیم با فرآیند GMAW استفاده می کنند. از جمله تجهیزاتی که از این جوش در آنها استفاده می کنند، دستگاه هایی هستند که در زمینه تولید مواد خوراکی مورد استفاده قرار می گیرند؛ برای مثال گروه ماشین سازی هیمورا در ساخت عرق گیرها و دستگاه های آبسرد کن و همچنین تجهیزات لبنیاتی خود از جمله شیرسرد کن ها از این نوع جوش استفاده کرده است.
انواع الکترود جوش آرگون
- الکترود تنگستن خالص با رنگ سبز
- الکترود تنگستن توریم دار که در دو نوع تولید می گردد: 1. توریوم قرمز رنگ 2. توریوم زرد رنگ
- الکترود تنگستن زیرکونیم دار که مشخصه آن رنگ سفید است.
- الکترود تنگستن لانتان دار به رنگ مشکی
- الکترود تنگستن سزیم دار به رنگ طلایی
مزایای استفاده از جوش آرگون
- در این نوع جوشکاری به دلیل اینکه فلز پر کننده خارج از قوس پر می شود، باعث ایجاد اغتشاش در جریان قوس نمی گردد و این امر افزایش کیفیت فلز جوش را به همراه دارد.
- نبود سرباره، دود و جرقه در منطقه قوس و حوضچه مذاب
- جوشکاری فلزات رنگین و ورق های نازک بصورت کاملا دقیق
- بهره وری بسیار بالا
- کمترین نیاز به پاکسازی
- امکان جوشکاری طولانی مدت و بدون وقفه
- دارای قدرت بالا در اتصال فلزاتی با ضخامت های بالا
- قابلیت جوشکاری در وضعیت های مختلف
- دارای حداقل پاشش مواد مذاب
- استفاده در کارهای زینتی به دلیل ظریف بودن این جوش
- کنترل الکترونیکی سریع و بهتر نسبت به جوشکاری سنتی
تجهیزات استفاده شده در جوشکاری آرگون
- رگلاتور
- منبع تغذیه
- کابل اتصال
- الکترود تنگستن
- سیم جوش یا فیلر
- سیلندر گاز محافظ
- تورچ جوشکاری آرگون
- شیلنگ و بست های گاز
عوارض جوشکاری آرگون برای بدن انسان
با توجه به اینکه جوشکاری آرگون در صنعت و ساخت دستگاه های مختلف بسیار مهم و با اهمیت می باشد، دارای تاثیرات سوئی برای بدن انسان است. در اینجا سعی کردیم به برخی از این عوارض اشاره کوتاهی داشته باشیم:
اثرات طولانی مدت جوش آرگون برای بدن
مشکلات ریوی، حنجره و مجاری ادراری از جمله مشکلاتی هستند که در اثر کار با این جوش برای بدن انسان ایجاد می گردد. موارد ذکر شده در اثر کار با بخار مواد خطرناکی مانند کادمیوم، نیکل، بریلیوم، کروم و آرسنیک بوجود می آید. مشکلات تنفسی مزمنی همچون برونشیت، آسم، التهاب ریه ها، کاهش حجم ریه ها، رسوب غبار، سیلیس یا اکسید آهن در ریه ها و مشکلات قلبی، پوستی و حتی کاهش شنوایی در اثر این جوش ایجاد می گردد. همچنین التهاب در معده و روده ها و زخم معده و اثنی عشر از عوارض طولانی مدت این نوع جوشکاری به شمار می رود.
عوارض ناشی از گرمای جوشکاری
گرمایی که در اثر این جوشکاری بوجود می آید به دلیل ذوب شدن مواد و جرقه بوده که باعث سوختگی می شود. علاوه بر سوختگی، ضایعات چشمی ناشی از تکه های فلز و یا جرقه و الکترود داغ از دیگر اثرات جانبی کار با این نوع جوش به شمار می رود. ماندن طولانی مدت در برابر گرمای جوشکاری آرگون باعث گرمازدگی می شود و احتمال ایجاد حالت تهوع، سرگیجه، خستگی، دردهای شکمی و … را در پی دارد.
نور و اشعه مادون قرمز و ماورای بنفش
نور شدید در زمان جوشکاری، باعث آسیب دیدگی شبکیه چشم شده و اشعه مادون قرمز موجب صدمه دیدن قرنیه و ایجاد آب مروارید می شود. اشعه ماورای بنفش نیز باعث برق زدگی در چشم می گردد؛ حتی اگر تنها به مدت یک دقیقه به چشم برخورد کند. علائم برق گرفتگی مانند این است که داخل چشم شن و یا جسم خارجی وجود دارد و تاری دید و درد چشم را در پی داشته و باعث ریزش اشک و سوزش در آن می شود. برای جلوگیری از این مورد حتما باید از محافظ در زمان کار با جوش آرگون استفاده کنید.
صدا
صدای ایجاد شده در اثر کار با این نوع جوش، موجب کاهش شنوایی، ایجاد استرس، فشار عصبی، بالا رفتن فشار خون و بیماری های قلبی می گردد؛ لذا استفاده از محافظ گوش الزامی و ضروری است.
ناراحتی های عضلانی و استخوانی
افرادی که کار جوشکاری آرگون را انجام می دهند، معمولا در معرض کمر درد، شانه درد، دردهای زانو، التهاب عضلات و مفاصل هستند. به منظور جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی باید نکات ایمنی لازم رعایت گردد.
نکات کلیدی دیگر در مورد جوش آرگون
افرادی که با این جوش سر و کار دارند باید از لباس های مخصوصی استفاده کنند که به رنگ قرمز هستند. آرگون مستعد انفجار نیست و در گروه گازهای نجیب است. جوشکاری آرگون تمیز بوده و هیچ گونه آلودگی در حین استفاده از آن ایجاد نمی گردد. این مورد باعث شده در ساخت بسیاری از دستگاه ها و تجهیزات صنعتی و نیمه صنعتی کاربرد داشته باشد. کاربرد این نوع جوش در فلزات رنگین مانند آلومینیوم، نیکل، مس و برنج انجام می گیرد و در لوله ها و مخازن در جوشکاری پاس ریشه از آن استفاده می کنند.
موارد استفاده از جوشکاری آرگون
- در صنعت کشتی سازی برای اتصالات
- تعمیرات صفحات نازک
- تعمیر و ساخت دوچرخه
- در صنعت هوافضا
- لوله های تحت فشار و تعمیر ابزار
- ساخت و تعمیر وسایل نقلیه
- در صنایع دیگری همچون پتروشیمی، دریایی، نظامی و …
نتیجه گیری
کاربرد جوش آرگون در صنایع مختلف به دلیل ویژگی های منحصربه فردی که دارد، بالا بوده و در متصل کردن دستگاه ها و تجهیزات مختلفی از آن استفاده می کنند. جوشکاری آرگون با وجود اینکه بهترین و دقیق ترین نوع جوشکاری است، برای اینکه بتوان با آن کار کرد باید مهارت لازم را کسب نمایید و تمرینات بی وقفه ای داشته باشید. در زمان کار با جوش آرگون از لوازمی مانند عینک، ماسک و لباس خاص این کار استفاده نمایید. به دلیل تمیز و دقیق بودن این نوع جوش از آن در ساخت تجهیزاتی که در تولید مواد خوراکی کاربرد دارند، استفاده می کنند. گروه ماشین سازی هیمورا از جمله سازندگان تجهیزات صنعتی بوده که در تولید دستگاه های خود از جوشکاری آرگون استفاده کرده است.