تجهیزات کنترلی دیگ های بخار دیدگاه بگذارید

آشنایی با تجهیزات کنترلی دیگ بخار

دیگ بخار یا بویلر، تاسیسات حرارتی هستند که از تجهیزات کنترلی مختلفی تشکیل شده که این قطعات در عملکرد بهتر و ایمن سازی آن نقش بسزائی دارند. شناخت تجهیزات کنترلی این سیستم ها، برای هر فردی چه قبل و چه بعد از خرید الزمیست و به آنها کمک می کند انتخاب درستی داشته باشند. به همین دلیل سعی کردیم در این مقاله به این بحث بپردازیم.

شیر اطمینان یا شیر فشار شکن

این شیر اصلی ترین بخش کنترلی در دیگهای بخار بوده که سبب می شود فشار سیال عبوری از آن کاهش یابد. شیر اطمینان با ثابت نگهداشتن فشار، موجب می شود مقدار فشار خروجی سیال از فشار ورودی پایین تر باشد، به همین دلیل به آن شیر فشار شکن نیز گفته می شود. به بیانی دیگر این شیر، فشار دیگ را در حالت مکانیکی کاهش می دهد. هر دیگی برحسب ظرفیتی که دارد، دارای یک یا دو عدد شیر اطمینان است، شیرها معمولاً حالت تک فنره یا دو فنره دارند.

شیرهای اطمینان نقش موثری در امنیت دیگ بخار دارند و زمانی که به هر دلیلی سیستم های الکترونیکی دیگ بخار کار نکند و فشار از حد مجاز تجاوز کرد، این شیرها وارد عمل می شوند تا بخار اضافه به بیرون منتقل گردد؛ در نتیجه فشار کاهش یافته و از بروز انفجار پیشگیری می شود. بهتر است بصورت دوره ای شیر اطمینان کنترل شود؛ چرا که احتمال دارد مسیر خروج بخار رسوب گرفته و در زمان نیاز به خوبی عمل نکند.

شیر تغذیه

محل نصب شیر تغذیه، قبل دیگ و بعد از پمپ است. این شیر می بایست بطور دائم حالت باز داشته باشد تا آب به آسانی به داخل دیگ وارد گردد. پس از آبگیری و قطع پمپ، شیر یکطرفه از برگشت بخار یا آب به پمپ پیشگیری می کند. اگر آب یا بخار به سمت پمپ برگشت، می بایست سریعاً شیر تغذیه را بست تا به داخل پمپ وارد نشوند.

آبنما (Sight Glass)

آبنما یا نشانگر سطح از دیگر اجزای کنترلی مخازن بخار است که نقش اصلی آن نشان دادن سطح آب داخلی دیگ می باشد. در هر دیگ بخار، معمولاً از یک یا دو عدد آبنما استفاده می شود (متناسب با ظرفیت دیگ). این نشان دهنده های سطح،  به صورت مغناطیسی و شیشه ای تولید می شوند، امکان تعبیه هر دوی این آبنماها بر روی دیگ بخار (مغناطیسی یا شیشه ای) وجود دارد. فقط باید شیشه محافظ و لوله شیشه ای آبنما همیشه تمیز باشد تا اپراتور بتواند به راحتی سطح آب را مشاهده کند.

کنترل گر سطح دیگ بخار

هر دستگاه مخزن بخار دارای یک یا دو عدد کنترل کننده سطح دیگ است (متناسب با ظرفیتی که دارد) و وظیفه اصلی آن کنترل سطح آب داخلی دیگ می باشد. بنابراین اگر سطح آب پایین باشد، هشدار می دهد تا اقدامات لازم برای خاموشی مشعل به صورت اتوماتیک انجام شده و از سوختن دیگ و بی آبی پیشگیری شود. در بخش زیرین این کنترل کننده ها از شیری استفاده شده که به آن شیر تخلیه مرحله ای می گویند.

پرشرسوئیچ

پرشرسوئیچ از دیگر قطعات کنترلی دیگ های بخار است که نقش کنترل و تنظیم فشار دیگ را بر عهده دارد. تنظیم فشار می بایست برحسب ظرفیت دیگ و نیاز کاربر صورت گیرد. معمولاً در هر دیگ بخار از دو یا سه عدد پرشرسوئیچ استفاده شده که جزو تجهیزات الکترومکانیکی به حساب می آیند.

گیج فشار (Pressure Gauge)

دیگ های بخار مجهز به گیج فشار (مانومتر) هستند که وظیفه آنها نمایش فشار داخلی دیگ بوده و به آنها فشار سنج نیز گفته می شود. بدین ترتیب کاربر می تواند به صورت لحظه ای از فشار داخلی دیگ مطلع گردد. به بیانی دیگر باید گفت مانومتر کنترلی بر روی دیگ های بخار ندارد، بلکه تنها نشانگر میزان فشار داخلی آنها است. از آنجایی که این گیج جزو تجهیزات اندازه گیری است، می بایست در بازه زمانی معینی کالیبره گردد.

شیر اصلی خروج بخار

در مسیر خروج بخار این دیگ ها از این شیر، بعنوان شیر اصلی استفاده شده که در بخش بالا قرار دارد. از طریق شیر اصلی خروج بخار می توان عملیات قطع، وصل و تنظیم جریان خروجی بخار را اجرا کرد. بهتر است بعد از خروجی شیر اصلی دیگ های بخار، یک شیر یکطرفه نصب گردد تا در زمان افت فشار، از بازگشت بخار به دیگ و ایجاد شوک های ضربه ای به مخزن و بدنه پیشگیری گردد.

شیر نمونه گیری

از آنجایی که در دیگ های بخار کیفیت آب مصرفی و میزان سختی آن اهمیت بالایی دارد، در طراحی و ساخت این دستگاه ها از شیر نمونه گیری استفاده شده تا آزمایش و نمونه برداری آب داخلی دیگ، به راحتی صورت گیرد. در واقع آب مصرفی، مناسب دیگ بخار نیست و باید گاز زدایی و تصفیه گردد، سپس از آن جهت تغذیه در مخزن دستگاه  استفاده شود.

ترموستات اگزوز (Exhaust Thermostat)

این دیگ ها مجهز به ترموستات اگزوز هستند که جزو تجهیزات کنترلی این دستگاه ها به حساب می آید. ترموستات در امنیت دستگاه نقش تاثیرگذاری داشته و در زمان کم آبی از بروز انفجار در دیگ پیشگیری می کند. معمولاً ترموستات اگزوز در خروجی دودکش نصب می گردد، بنابراین اگر دمای دود خروجی از دودکش، از حد تنظیم شده بیشتر باشد، ترموستات وارد عمل شده و اخطار می دهد تا عملیات دستگاه متوقف گردد.

نتیجه گیری

دیگ یا مخزن های بخار دستگاهیست برای تولید بخار که در ساخت آن از تجهیزات مختلفی استفاده شده است. در این میان قطعات کنترلی این دستگاه اهمیت بالایی داشته و در امنیت و عملکرد بهتر آن تاثیرگذارند؛ به همین دلیل در این مقاله تجهیزات کنترلی دیگ های بخار را بررسی کردیم که شامل: شیر اطمینان (شیر فشارشکن)، آبنما، شیر تغذیه، کنترل کننده سطح دیگ بخار، پرشرسوئیچ، گیج فشار (مانومتر)، شیر اصلی خروج بخار، شیر نمونه گیری و ترموستات اگزوز است که هر کدام به نحوی در کنترل فشار و سطح آب موثرند. در این محتوا توضیحی مختصر از تمامی این قطعات آوردیم که خواندن آن برای هر فردی چه قبل از خرید و چه بعد از خرید، ضروری است.