اسانس گیری از گیاهان مختلف دارویی 6

عصاره یا اسانس گیاهی 

در بخش های مختلف اندام گیاهان (برگ، ساقه، جوانه، ریشه و … ) مقدار زیادی مواد مفید و معطر وجود دارد که همان اسانس آنهاست. به همین دلیل با استشمام آنها بوی خوبی احساس می کنیم. حجم اسانس موجود در هر گیاه بستگی به وزن آن دارد، اسانس ها ارزش بالایی دارند و در بازار با قیمت بسیار بالا به فروش می رسند، از سوی دیگر در درمان بسیاری از بیماری ها تاثیرگذارند و در صنایع غذایی از آنها جهت طعم دهی به مواد غذایی و انواع نوشیدنی استفاده می شود، به همین دلیل امروزه بیشتر صنایع به تولید اسانس گیاهی و گل محمدی می پردازند.

در صنایع غذایی از اسانس ها به منظور طعم و عطر دهی به انواع غذا و نوشیدنی استفاده می شود و در صنایع آرایشی و بهداشتی بعنوان افزودنی مورد استفاده قرار می گیرند. اسانس ها در مراکز داروسازی نیز کاربرد دارند و از آنها برای تولید داروهای ضد سرطان و داروهای گیاهی استفاده می شود. در گذشته اسانس موجود در گیاه را با روش تقطیر جدا می کردند، اما سازندگان دستگاه های تقطیر و اسانس گیر مختلفی تولید کرده اند که بواسطه آنها می توان از انواع گیاهان معطر و دارویی اسانس تهیه کرد.

با اسانس آشنا شوید!

در واقع اسانس های گیاهی کاملاً بی رنگ هستند و  بهتر است بعد از تولید آنها را درون ظرفی دربسته و تیره قرار دهید تا عوامل بیرونی از جمله نور خورشید و هوا سبب تغییر رنگ شان نگردد و کیفیت اولیه آنها حفظ شود. اسانس ها سرشار از ترکیبات شیمیایی فرار و معطر هستند، همین عامل در خوش بو بودن آنها موثر بوده است، در واقع اسانس را می توان از تمامی گیاهان دارویی و معطر از جمله گشنیز، آویشن، کاسنی، نعناع، رزماری، رازیانه، مریم گلی، اسطوخودوس، بابونه و … استخراج کرد.

به بیانی دیگر باید گفت اسانس ها ترکیبات معطری هستند که در گیاهان مختلف یافت می شوند و اگر در مجاورت هوا قرار گیرند تبخیر می شوند. اسانس ها عطر و بوی بسیار قوی دارند، به همین دلیل به آنها عطرمایه هم گفته می شود.

روش های مختلف استخراج اسانس گیاهی

اسانس گیری با آب

در این روش گیاه پاکسازی شده را داخل مخزن مخصوص تقطیر می ریزند و به میزان لازم به آن آب اضافه می کنند، سپس مخزن را روی حرارت قرار می دهند تا اسانس آن خارج و در بخش خنک کننده جمع شود. در این روش باید از گیاهانی استفاده کرد که در برابر حرارت مقاوم هستند.

اسانس گیری با بخار و آب

اسانس گیری با این روش از طریق آب و بخار صورت می گیرد، بهتر است در این روش جهت تولید اسانس از گیاه خشک یا تازه استفاده شود. جهت اسانس گیری با این روش باید گیاه را داخل مخزن ریخت و مقداری آب به آن اضافه کرد. سپس بخار آب را داخل مخزن منتقل می کنند تا بخار از درون گیاه که با آب خیسانده شده عبور کند. بدین ترتیب اسانس روغنی همراه با بخار آب در داخل ظرف دیگری جمع می شود. از آنجا که اسانس حالت روغنی دارد، به آسانی از مایع یا بخار جدا می گردد.

روش اسانس گیری با بخار مستقیم

معمولاً در گذشته ای نه چندان دور، جهت استخراج اسانس گیاهان تازه از بخار مستقیم استفاده می کردند. بگونه ای که گیاه را بعد از پاکسازی مستقیماً به داخل مخزن می ریختند. در این روش گیاه را خیس نمی کردند؛ بلکه آن را درون سبدهای ویژه ای قرار می دادند تا هیچگونه آبی در آن باقی نماند. سپس بخار آب را با فشار بالا از بین گیاه عبور می دادند تا اسانس موجود در آن استحصال گردد. سپس اسانس تولیدی به بخش سردکننده منتقل شده و در آنجا عمل تقطیر صورت می گرفت. در روش اسانس گیری با بخار مستقیم، برخی ترکیبات اسانسی هیدرولیز شده و برخی دیگر بر اثر حرارت بالا تجزیه می شوند. برای اینکه تقطیر به بهترین نحو صورت گیرد، باید با فشار بالا بخار را به داخل سلول ها و بافت های گیاهی منتقل کرد تا اسانس کمترین میزان تجزیه را داشته باشد.

دستگاه های اسانس گیر هیمورا

با دستگاه های اسانس گیر هیمورا می توانید اسانسی خالص و گرانبها تولید کنید و آن را با قیمتی باورنکردنی به بازار عرضه کنید. این دستگاه ها به صورت کاملاً استاندارد طراحی شده اند و راندمان تولید اسانس با این دستگاه ها بسیار بالاست.

 اسانس گیر نوع دوم هیمورا

اسانس گیر نوع دوم از دو بخش اصلی تشکیل شده که شامل دیگ پخت و بخش اسانس گیر است. در واقع بعد از اینکه عرق گیاهی یا گلاب را داخل مخزن ریختید، می توانید درب دیگ را ببندید و آن را روی حرارت قرار دهید. بعد از به جوش آمدن عرق گیاهی یا گلاب، عطرمایه آنها خارج شده و با بخار ترکیب می گردد. سپس بخار حاوی اسانس به بخش کندانسور منتقل و در آنجا حرارت خود را از دست داده و سرد می شود. حالا بخار سرد شده که حالت مایع به خود گرفته باید وارد کندانسور شود تا عمل جداسازی روی آن صورت گیرد.

بدین ترتیب اسانس از مایع جدا و داخل محفظه شیشه ای اسانس گیر قرار می گیرد، بقیه مایع باید وارد مخزن گردد تا مجدداً عمل اسانس گیری روی آن صورت گیرد. این چرخه بصورت پی در پی ادامه می یابد تا تمامی اسانس از عرق جدا گردد و تنها آب خالی در مخزن باقی بماند.

 اسانس گیر نوع اول هیمورا

اسانس گیر نوع اول هیمورا دارای بخش های مختلفی بوده که شامل دیگ بخار، دیگ پخت، کولینگ تاور و بخش اسانس گیری است. این اجزا را باید بواسطه اتصالات به هم ربط داد، سپس گیاه یا گل محمدی را بعد از پاکسازی داخل دیگ پخت بریزید. دیگ بخار وظیفه تولید بخار را بر عهده داشته و کولینگ تاور آب سرد مورد نیاز کندانسور را تامین می کند. بخار تولیدی توسط دیگ بخار از طریق اتصالات به داخل دیگ پخت منتقل می شود و با گیاه یا گل محمدی در تماس قرار گرفته و عطرمایه جدا می گردد. سپس بخار حاوی اسانس از دیگ خارج شده و در کندانسور سرد و به مایع تبدیل می شود.

در نهایت مایع که همان بخار سرد شده است. توسط رابط وارد بخش اسانس گیری می شود تا اسانس خالص از مایع (عرق) جدا و به محفظه شیشه ای اسانس گیر منتقل گردد، مایع باقی مانده یا عرق در محفظه استیل جمع می شود و می توانید از آن بعنوان عرق گیاهی استفاده کنید.