استانداردهای ایزو و مفهوم آنها دیدگاه بگذارید

سازمان بین المللی استاندارد

سازمان بین المللی استاندارد برای اولین بار فعالیت خود را از سال 1926 با حضور حدود 20 کشور از کل دنیا آغاز کرد اما بنا به عللی در سال 1942 به کار خود خاتمه داد، ولی دوباره با عضویت 25 کشور در سال 1947 کار خود را از سر گرفت. این سازمان به منظور ایجاد تسهیلات و همچنین حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان سراسر دنیا و به منظور کمک به پیشرفت های علمی فعالیت خود را آغاز کرد. امروزه اعضای شرکت کننده در این سازمان به صورت چشمگیری افزایش یافته و کشور ما ایران نیز یکی از اعضای شرکت کننده در این سازمان می باشد. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از جمله اعضای اصلی این سازمان می باشد که با مشارکت این سازمان سعی در توسعه و پیشرفت فعالیت های علمی و اقتصادی دارد. در این مقاله به نقد و بررسی استاندارهای ایزو می پردازیم.

هدف از تشکیل چنین سازمانی به منظور توسعه ی کیفیت و ممانعت از بروز هرگونه عیب و ایجاد ضایعات در تولید محصولات می باشد که هر محصولی بایستی بر پایه ی استانداردها و اصول تعریف شده در این سازمان تولید گردد تا بتواند گواهی لازم برای تولید را کسب نماید. سازمان بین الملی استاندارد یا به بیان دیگر با نام ایزو نیز شناخته شده است. ایزو یک کلمه ی یونانی است که معنای لغوی آن برابری و یکسانی است و همانطور که از نام آن نیز مشخص است به منظور ایجاد برابری در تولید محصولات در کل دنیا و همچنین تسهیل کار آنها تشکیل شده است.

اهمیت استاندارهای ایزو

همانطور که در بالا اشاره کردیم ایزو اختصاص به سازمان بین المللی استاندارد دارد. از جمله وظایف این سازمان تشکیل دادن هزاران نوع استاندارد در تمامی زمینه ها می باشد که این استانداردها را به تایید تمامی اعضای شرکت کننده در سازمان قرار داده است و تمامی این اعضا موظف به تبعیت از این استانداردها در تولید محصولات خود هستند.

در صورتی که هر کشور عضو در این سازمان محصولاتی خارج از استاندارهای ایزو تولید کنند مجوز تولید نخواهد گرفت و از ادامه کار شرکت مذکور ممانعت به عمل خواهد آمد. استانداردها به گونه ای تعریف می شوند که هر کدام به صورت جداگانه دارای کدهایی هستند که برای اهداف مختلفی نام گذاری می شوند. استانداردها به گونه ای هستند که هر کدام مختص موضوعی هستند و نمی توان از هر استانداردی برای هر محصولی استفاده کرد و هر محصول و کالایی بایستی با استاندارد خاص خود تولید گردد. وجود هر کدام از نشانه های استاندارد بر روی محصولات موجب اطمینان مشتری از کیفیت آن می شود و مشتری را ترغیب به خریداری محصولات و کالاهای آن شرکت می نماید.

انواع استاندارهای ایزو و مفهوم آنها

استاندارهای ایزو در چندین نوع متفاوت شکل گرفته اند و هر محصولی با توجه به نوع ساختاریش دارای استانداردهای متفاوتی نیز هست در این مقاله به اختصار نام چند استاندارد بین المللی ایزو را با مفهوم آن بیان می کنیم.

استاندارد ISO 9000

برای اینکه شرکتی بتواند کیفیت محصولات خود را تضمین کند نیاز به استاندارد خاصی دارد تا این کار را انجام دهد و خدماتی را که شرکت برای تولید تمام محصولات خود انجام داده را تضمین نماید، برای این کار استاندارد ایزو 9000 که از جمله معروف ترین استانداردهای جهانی می باشد استفاده می کند. در واقع استانداردهای ایزو برای تضمین کیفیت محصولات مورد استفاده قرار می گیرند.

استاندارد ایزو 14000

این استاندارد نیز از جمله اسانداردهای خاصی است که به استاندارد کیفیت محیط زیست معروف می باشد. این استاندارد به منظور کاهش صدمات به محیط زیست مانند مسموم کردن آب و یا هرگونه آلودگی های زیست محیطی تشکیل شده است. از اهداف این استاندارد این امر است که از پیش روی پروژه هایی که ممکن است باعث وارد آمدن صدمات غیر قابل جبران بر محیط زیست شوند جلوگیری می کند.

استاندارد ایزو 16949

یکی از استاندارهای ایزو این استاندارد می باشد که در گروه مهم ترین استانداردهای تضمین کیفیت صنایع خودروسازی مورد استفاده قرار می گیرد و تمامی معیارهای لازم در خودروسازی را مطابق اصول لازمه انجام می دهد. براساس این استاندارد تمامی امور لازم در ساخت و طراحی خودرو تا مونتاژ آن را می توان انجام داد.

استاندارد ایزو 17799

استاندارد 17799 به استاندارد مدیریت امنیت اطلاعات معروف می باشد و به منظور محافظت از اطلاعات بسیار مهم شرکت ها ایجاد شده است و موجب می شود که اطلاعات مهم فقط توسط افراد مجاز قابل دسترسی باشد.

نحوه دریافت ایزو

اگر شرکتی تمایل به دریافت ایزو برای محصولات خود داشته باشد بایستی مطابق با اصول و دستورالعمل های  تعریف شده برای محصولی که تمایل به گرفتن استاندارد برای آن دارند رفتار کنند، برای مثال هر استانداردی را برای هر محصولی نمی توان اخذ کرد، به بیانی نمی توان استاندارد مخصوص برای ماشین آلات را برای محصولات غذایی استفاده کرد.

گرفتن استاندارهای ایزو مراحل خاص خود را دارد که بایستی تمام مراحل آن قدم به قدم اجرا شود، در کل مراحل گرفتن استاندارد برای تمامی محصولات یکسان می باشد ولی در چهارچوب ساختاری تفاوتهایی با یکدیگر دارند. از جمله مهم ترین اقداماتی که در این زمینه بایستی اتخاذ کرد ابتدا انتخاب یک مشاور و یا فردی کاملا متخصص می باشد، قدم بعدی یافتن نقاط ضعف و قوت سازمان مورد نظر می باشد. تعین چشم انداز و رویکردهای شرکت و خط مشی مناسب از دیگر اقدامات لازم در این زمینه می باشد. از جمله مهمترین اقدامات آموزش های مورد نیاز برای مدیران ذی ربط می باشد تا تمام اصول مورد نیاز را برای انجام اصولی کار را آموزش ببینند.