الکتروموتور چیست؟
الکتروموتورها از سری سیستم های نوینی هستند که با پیشرفت صنعت ساخته شده اند و در گروه بزرگ ترین و تاثیر گذارترین اختراعات بشر جای دارند. حالا ببینم الکتروموتور چیست و چه کاربردهایی دارد؟ الکتروموتورها از دستگاه هایی هستند که باعث تبدیل انرژی الکتریکی به مکانیکی می شوند و این عمل را با استفاده از میدان الکترومغناطیسی انجام می دهند. این تجهیزات دارای کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف هستند و به جرات می توان گفت که از جمله مهم ترین اختراعات بشر محسوب می گردن؛ چرا که باعث ایجاد تحولات عظیمی در صنعت شده و روی کار آمدن ماشین آلات متنوع را موجب شده اند. در این مقاله قصد آن را داریم که در مورد موارد استفاده از موتور الکتریکی و نحوه عملکرد آنها مطالبی را برای شما آماده کنیم.
موارد استفاده از الکتروموتور
الکتروموتور ها دارای موارد استفاده بسیار بالایی هستند و چنین می توان گفت که تقریبا در تمامی صنایع کاربرد دارند. از جمله کاربردهای این دستگاه ها می توان به پمپ ها، توربین ها، دمنده ها، کولرهای آبی، فن ها، ابزارهای برقی دینام، کمپرسورها، دستگاه های نورد، کشتی ها، انتقال دهنده ها و کارخانه های کاغذسازی اشاره کنیم. الکتروموتورها از ضرورت بسیار بالایی در ساخت تجهیزات تهویه و خنک کننده، لوازم خانگی و دیگر وسایل موتوری برخوردار هستند. از دیگر تجهیزات صنعتی که از الکتروموتورها استفاده می کنند، می توان به آسیاب ها، کلاچ، روبات، وینچ و بالابر اشاره کرد.
قطعات مورد استفاده در ساختار الکتروموتورها
روتور
به بخش متحرک در الکتروموتور ها، روتور گفته می شود که وظیفه انتقال قدرت مکانیکی در زمان تبدیل انرژی الکتریکی از طریق شافت را بر عهده دارد. روتور مجهز به تیغه های رسانا است که جابجای جریان را بر عهده دارند و با میدان مغناطیسی که استاتور ایجاد کرده دارای ارتباط می باشند و باعث حرکت شافت می شوند.
استاتور
برخلاف روتور که دارای حالت متحرک است، استاتورها ثابت و مجهز به سیم پیچ های آهنربایی هستند که با ایجاد میدان مغناطیسی و تبادل کردن آن با روتور، باعث حرکت روتور می شوند. استاتور خود متشکل از لمینت است که در مرکز آن قرار دارد، لمینت دارای حالت ورقه مانند است و وظیفه آن جلوگیری کردن از هدر رفت انرژی می باشد.
بلبرینگ ها
به منظور بهتر کردن چرخش روتور حول محور خود، در دو بخش ابتدایی و انتهایی شافت از بلبرینگ هایی استفاده شده است. شافت با استفاده از بلبرینگ نیروی مکانیکی را به بخش خروجی خود انتقال می دهد.
شکاف هوایی
شکاف هوایی در الکتروموتور ، بخشی است بین روتور و استاتور که باعث افزایش جریان مغناطیسی می شود. مقدار فاصله این شکاف بسیار مهم و حائز اهمیت است و در صورتی که افزایش زیادی در آن ایجاد گردد، میدان مغناطیسی زیاد شده و صدای بسیار بالایی ایجاد می گردد. با این اوصاف فاصله این شکاف باید در کمترین حد خود باشد.
سیم پیچ
سیم پیچ به مجموعه ای از سیم هاگفته می شود که رسانا بوده و از مس در ساخت آنها استفاده شده است و در درون محفظه ای به نام کویل قرار دارند. با عبور جریان الکتریکی از استاتور و ایجاد اختلاف میدان مغناطیسی در بین سیم پیچ و روتور باعث کنترل چرخش می گردد. سیم پیچ ها در واقع تعیین کننده دور چرخشی موتور هستند و به آن ها قطب نیز گفته می شود. هر چقدر که تعداد سیم پیچ ها و یا قطب بیشتر باشد دور موتور کمتر می شود.
فن
فن از دیگر قطعاتی است که در بخش انتهایی موتورهای الکتریکی و همچنین انتهای شافت قرار گرفته است و وظیفه آن این است که هوای بیرون را به داخل محفظه و پوسته هدایت می کند. این عامل موجب می گردد که موتور و سیم پیچ خنک شود.
پوسته
پوسته بخش بسیار مهم در الکتروموتورها است که تمامی بخش های ثابت و متحرک الکتروموتور در داخل آن قرار دارند. جنس این پوسته از چدن و یا آلومینیوم است.
منبع تغذیه
منبع تغذیه در الکتروموتور ها، انرژی الکتریکی است و اتصال آن بدین صورت انجام می گیرد که تیغه های قرار گرفته در ترمینال باکس به برق وصل شده و باعث عملکرد موتور می شوند. نوع منبع تغذیه در این سیستم ها امکان دارد از نوع جریان برق مستقیم و یا متناوب باشد.
چگونگی کارکرد الکتروموتور
مهم ترین وظیفه ای که الکتروموتور ها دارند این است که، باعث تبدیل انرژی الکتریسیته به انرژی مکانیکی می شوند. این موتورها دارای چندین بخش ثابت و چند قسمت متحرک هستند که هر یک با هماهنگی با یکدیگر باعث حرکت موتور می شوند. سیم پیچ های استفاده شده در الکتروموتورها از سیم های مسی ساخته شده اند که در جهت و خلاف جهت عقربه های ساعت حرکت می کنند و باعث شروع به کار موتور می گردند. در این تجهیزات الکتریکی، میدان مغناطیسی روتور و استاتور با درگیری با هم کار می کنند. لازم به ذکر است که سرعت چرخش روتور از سرعت میدان استاتور کمتر است.
نتیجه گیری
برداشت کلی که ما از این متن می توانیم داشته باشیم این است که، الکتروموتورها از تجهیزاتی هستند که باعث تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی می شوند و این عمل را از طریق فرآیندهای الکترومغناطیسی انجام می دهند. الکتروموتورها کاربردهای فراوانی در زندگی انسان دارند و در بخش های صنعتی و خانگی از آنها برای تامین نیروی لازم جهت حرکت تجهیزات الکتریکی استفاده می شود. از جمله مهم ترین کاربردهای الکتروموتور ها می توان به استفاده از آنها در صنعت خودروسازی، کشتی سازی و تولید صنایع خانگی اشاره کرد.