عرق گیر صنعتی و تازه ترین راهکارهای علمی برای استخراج مواد موثره گیاهان 1

مقدمه

یکی از نیازهای اصلی امروزی جوامع، استفاده کمتر از مواد شیمیایی و جایگزینی آن با مواد طبیعی است. این موضوع را به خصوص در حوزه‌های تولید دارو و صنعت نگهداری مواد غذایی شاهد هستیم. این امر باعث شده که قدم‌های مهمی در تولید طبیعی ‌ترین و خالص‌ ترین مواد استحصالی گیاهان برداشته شود. از آنجایی که بیشتر گیاهان موجود در طبیعت، خاصیت درمانی و دارویی فوق‌العاده‌ای دارند، بنابراین لزوم استفاده از راهکارها و دستگاه‌های موثر برای استحصال این مواد، بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند.

کشور ایران بستر بسیار مناسبی برای رشد گل و گیاهانی با خواص دارویی ارزشمند نظیر کاسنی، نعنا، بابونه، گل محمدی و سایر انواع گونه‌ها است. این پتانسیل رشد بالا می‌تواند دلیل مناسبی برای ورود به حوزه تولید انواع عرقیجات باشد. اما دلیل محکم تری هم وجود دارد. امروزه تجهیزاتی به وجود آمده‌اند که به راحتی می‌توانند عمل عرق گیری را از انواع گونه‌های گیاهی انجام دهند.

عرق گیر صنعتی یکی از تجهیزاتی است که با گرفتن بیشترین عطر و رایحه موجود در گل‌ها و گیاهان، کمک شایانی به توسعه صنعت درمان گیاهی و تولید نگهدارنده‌های طبیعی کرده است. دستگاه‌های عرق گیری صنعتی با بهره‌مندی از تکنولوژی‌های روز و ساختارهای قدرتمند توانسته‌اند راه‌حل ایده‌آلی برای تولید مواد موثره با کیفیت بالا و در مدت زمان کم باشند. امروزه امکان تولید در حجم زیاد و استفاده از روش‌های با صرفه اقتصادی بالا و نیز کاملا سازگار با محیط زیست، از جمله دلایلی هستند که این دستگاه‌ها را وارد کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولید عرقیجاتی کرده‌اند.

اما اساس کار دستگاه‌های عرق گیر صنعتی مبتنی بر چیست؟ این تجهیزات، از چه فرآیندهایی برای جدا کردن مواد موثره گیاهی استفاده می‌کنند؟

عرق گیر صنعتی و نگاهی به مراحل جداسازی و تولید ناب ترین مواد استحصالی گیاهان

اساس کار یک عرق گیر صنعتی مبتنی بر فرآیند تقطیر است؛ فرآیندی که براساس اختلاف نقطه جوش مواد استوار است.

در اولین مرحله قرار است، گل‌ها و گیاهان داخل مخزنی استیل ریخته شده و تحت حرارت قرار بگیرند. حرارت لازم برای این کار یا به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم فراهم می‌شود (در مورد تفاوت‌های هر دو روش بعدا توضیحات کامل ارائه خواهد شد).

با افزایش حرارت و رسیدن به دمای تبخیر، مواد موثره گیاهان به صورت بخار از آن‌ها خارج شده و وارد قسمت مبرد می‌شوند. بخارات سرد شده در این مرحله، به حالت میعان درآمده و نهایتا به صورت مایع از قسمت خروجی قابل جمع‌آوری است.

اما تفاوت‌های مهمی در مرحله پخت گیاهان وجود دارد که می‌تواند زمینه ساز پیدایش انواع عرق گیر صنعتی باشد؟ در ادامه می‌خواهیم این موضوع را با هم بررسی کنیم.

عرق گیر صنعتی با سیستم تزریق بخار: فناوری نوین در بهره‌گیری حداکثری از گیاهان

عرق گیر صنعتی غرق آبی دستگاهی است که با هدف پخت گیاهان با استفاده از حرارت مستقیم شعله به وجود آمده است. در این دستگاه، گل‌ها یا گیاهان به همراه نسبت معینی آب داخل مخزنی تحت عنوان “دیگ پخت” قرار می‌گیرند. در زیر مخزن، مشعلی وجود دارد که می‌تواند حرارت لازم را برای پخت فراهم کند.

پس از انتقال حرارت از طریق شعله، دمای آب و گیاهان داخل آن بالا می‌رود. با رسیدن آب به دمای جوش و پخت گیاهان، بخارات حاصل از جوشیدن، به سمت بالای مخزن حرکت کرده و وارد قسمت سرمایشی عرق گیر صنعتی یعنی “کندانسور آبی” می‌شوند.

در این مرحله، بخارات حاوی عطرمایه گیاهان در معرض آب سرد موجود داخل کندانسور قرار گرفته و حرارت خود را از دست می‌دهند. نهایتا به شکل مایع و به صورت گلاب و یا عرق گیاهی قابل جمع آوری خواهند بود.

توجه

کندانسور آبی، بخشی از یک عرق گیر صنعتی است که از طریق آب سرد می‌تواند عمل تبرید و خنک کنندگی بخارات خروجی از دیگ پخت را انجام دهد. البته کندانسورهای هوایی نیز وجود دارند که همین عمل را با استفاده از تامین هوای خنک انجام می‌دهند، ولی در حال حاضر سیستم‌های رایجی در حوزه عرق گیری صنعتی نیستند.

عرق گیر صنعتی غرق آبی یا تزریق بخار؟ کدامیک می‌تواند سرمایه گذاری مطمئنی باشد؟

شاید یکی از مهمترین تفاوت‌های عرق گیر صنعتی با روش‌های تقطیر آب و بخار آب، در تنوع و کیفیت محصولات تولیدی باشد. در روش تقطیر با بخار آب شما می‌توانید به اکثر ترکیبات موجود در گل‌ها و گیاهان از جمله گلاب یا عرق گیاهی و نیز اسانس‌های روغنی دست پیدا کنید. در حالیکه نمونه‌های غرق آبی که از فرآیند تقطیر با آب استفاده می‌کنند، دستگاه اختصاصی برای تولید گلاب و عرقیات گیاهی هستند و بهتر است برای تولید اسانس به کار نروند.
امروزه تولید کنندگان صنعتی به دنبال روش‌هایی هستند که بتوانند در کمترین زمان ممکن به بالاترین بهره‌وری دست پیدا کنند. البته گروه دیگری نیز وجود دارند که می‌خواهند تولید کننده انحصاری و اختصاصی یک ماده خاص از گیاهان باشند.
در این قسمت می‌خواهیم به طور کامل به بررسی دقیق تفاوت‌های این دو روش تقطیر جهت استحصال محصولات گیاهی بپردازیم.

1. بررسی کیفیت عطرمایه مواد جداشده

یکی از موضوعات اصلی در استفاده عرق گیر صنعتی، کیفیت مواد خروجی است. در دستگاهی که از سیستم تزریق بخار استفاده می‌کند، دیگر نیازی به استفاده آب به عنوان گزینه انتقال دهنده حرارت به گیاهان نیست.
باید بدانید که غوطه ور کردن گیاهان داخل حجم بالایی از آب می‌تواند یکی از دلایل اصلی، تخریب کیفیت عرق و اسانس حاصله از گیاهان باشد. تحت چنین شرایطی امکان هیدرولیز، تخریب و تجزیه شدن مولکول‌های حساس گیاهی به دلیل تماس مستقیم با آب بسیار بالاست.
در واقع با دستگاه عرق گیر صنعتی غرق آبی هم می‌توان به اسانس‌های روغنی گیاهان دسترسی پیدا کرد؛ ولی نه تنها کیفیت این اسانس‌ها به شدت افت می‌کند، بلکه میزان اسانس تولیدی نیز بسیار پایین خواهد بود.
در عوض بخار آب به عنوان موثرترین گزینه برای نفوذ به داخل گیاهان است که می‌تواند خالص ترین و با کیفیت ترین عرقیات و اسانس‌های روغنی را از آن‌ها جدا کند. این بخارات می‌توانند، خیلی راحت به تمامی قسمت‌های حاوی مواد موثره (می‌تواند داخل پوشش‌های الفینی مانند ساقه، برگ و گل باشد) نفوذ کنند؛ بدون اینکه تغییری در کیفیت عرق و اسانس جدا شده از گیاهان ایجاد نمایند.

4. بررسی هزینه‌های عملیاتی دستگاه‌های عرق گیر صنعتی

هر دو مدل عرق گیر صنعتی غرق آبی و تزریق بخار، از آب به عنوان تنها سیال و حلال برای استخراج مواد تقطیری بهره می‌گیرند. این روش را مقایسه کنید با سایر روش‌های استخراجی که از حلال‌های شیمیایی استفاده می‌کنند. بنابراین نیاز به مراحل جداسازی بعدی جهت جدا کردن حلال از محصول به دست آمده ندارند. بدین ترتیب میزان سرمایه گذاری و هزینه‌های عملیاتی در هر دو روش پایین خواهد بود.

اما بیابید ساختار و مشخصات فنی این دستگاه‌ها را از نزدیک بررسی کنیم.

جدول بررسی تفاوت‌ها و شباهت‌های بین عرق گیر صنعتی غرق آبی و تزریق بخار

جدول مقایسه زیر می‌تواند راهنمای مناسبی برای آشنایی بهتر با روش‌های عرق گیری صنعتی غرق آبی و تزریق بخار باشد.

همه نگاه‌ها به اسانس گیر و عرق گیر صنعتی هیمورا

کلیه فرآیند عرق گیری صنعتی باید با رعایت کامل استانداردهای بهداشتی همراه باشد. در همین راستا قصد داریم شما را با یکی از تولیدکنندگان حرفه‌ای مجموعه دستگاه‌های عرق گیری و اسانس گیری صنعتی یعنی گروه ماشین سازی هیمورا آشنا کنیم.
در تمام دستگاه‌های مرتبط با تولید عرق و اسانس هیمورا، کلیه قسمت‌های در تماس با آب و مواد گیاهی از جمله بدنه و لوله‌های اتصالی از گرید استیل بهداشتی 304 ساخته شده است. استفاده از این گرید برای حفظ ساختار و افزایش مقاومت بدنه عرق گیر صنعتی در برابر زنگ زدگی و خوردگی نیز بسیار موثر بوده است.
برای ممانعت از خروج بخارات از دیگ و نیز جهت افزایش مقاومت در برابر دماهای بالا، از واشرهای اسفنجی در قسمت درب دیگ‌های پخت استفاده می‌شود.
امکان تولید اسانس گیر و عرق گیر صنعتی در ظرفیت‌های 200 لیتر تا 1500 لیتر و حتی بالاتر نیز وجود دارد که می‌تواند رویای راه‌اندازی یک کارگاه تا یک خط تولید را برای شما برآورده کند.
جهت تخلیه مواد پخته شده داخل دیگ پخت تمهیدات مهمی پیش‌بینی شده است. از جمله اینکه دو عدد بلبرینگ در دو طرف مخزن به همراه الکتروموتور تعبیه شده است. این دو بلبرینگ از طریق سیم بکسر به الکتروموتور متصل شده‌اند. با عملکرد الکتروموتور، مخزن به سمت جلو کج می‌شود. در این صورت می‌توان عمل تخلیه و شستشوی راحت داخل مخزن را پس از اتمام کار انجام داد.

نکاتی درباره کولینگ تاورها و دیگ بخارهای قابل طراحی

در اینجا افتخار داریم به عرض برسانیم که هیمورا در راستای تولید کولینگ تاورها به عنوان یار همیشگی تولید عرق و اسانس به صورت صنعتی، نیز قدم‌های بسیار مهمی برداشته است. در حال حاضر نمونه‌های 20 تن حتی تا 500 تن نیز قابل تولید هستند. یعنی برای هر واحد و یا کارگاه تولیدی حتی بزرگترین کارخانجات و خط تولیدهای عرق و اسانس، کولینگ تاور با ظرفیت مناسب وجود دارد.

شما برای اسانس گیرهای با ظرفیت‌ مخزن 1500 لیتر و به بالا می‌توانید از کولینگ تاورهای با فن آکسیال صنعتی سه فاز استفاده کنید. استفاده از این نوع کولینگ تاورها تاثیر بسیار چشمگیرتری نسبت به کولینگ تاورهای با فن سانتریفیوژی دارد. بیشترین تاثیرات هم در ارتباط با بهره‌وری در روند تولید عرق و اسانس است.

سوال

به نظر شما کولینگ تاور چگونه می‌تواند در بهبود خلوص و کیفیت عرق و اسانس تولیدی یک عرق گیر صنعتی کمک کند؟ اگر در این مورد اطلاعات کافی دارید می‌توانید در قسمت نظرات، آن را با ما به اشتراک بگذارید.

بنا به گفته متخصصان گروه صنعتی هیمورا یک کولینگ تاور با ظرفیت 20 تن قادر است، تبرید لازم برای 3 دستگاه اسانس گیر و عرق گیر صنعتی با ظرفیت مخزنی 1000 لیتر را تامین کند.

برای دیگ بخار به عنوان یکی دیگر از قسمت‌های مهم دستگاه‌های عرق گیر صنعتی تقطیر با بخار نیز قابلیت‌های جالبی در نظر گرفته شده است. از جمله اینکه این بخش، آبنما یا نمایشگر سطح آب داخلی دیگ دارد. بنابراین شما هر لحظه می‌توانید از میزان آب داخل دیگ اطلاع داشته و به نوعی فرآیند کنترل آن فراهم خواهد بود. همچنین جهت پر کردن خودکار آب داخل این دیگ نیز فلوتر مکانیکی طراحی شده است.

هیمورا برای ظرفیت‌های 1000 لیتر و به بالا، از دیگ‌های بخار با تعداد 3 شعله استفاده می‌کند. دلیل آن، وجود 3 استوانه داخلی جدا از هم با لوله‌های مبدل حرارتی داخل آن‌هاست که باید از طریق 3 شعله، تغذیه حرارتی شوند.

تعدادی سوال مهم در زمینه تولید عرقیجات مطرح شده که می‌تواند در تکمیل صحبت‌های داخل متن باشد. با هم به بررسی پرسش و پاسخ‌های آن‌ها می‌پردازیم. البته مطمئنا سوال در زمینه عرق گیری صنعتی بالاست؛ لذا در صورت داشتن هرگونه سوال مرتبط می‌توانید در قسمت نظرات با ما مطرح کرده و یا با کارشناسان قسمت فنی و فروش هیمورا تماس حاصل فرمایید.