انواع روش های تقطیر و اسانسگیری ✔️+ فیلم معرفی انواع تجهیزات عرق گیری دیدگاه بگذارید

بررسی انواع روش های تقطیر

امروزه در بیشتر صنایع، مایعات و ترکیبات مختلف را از هم جدا می کنند. برای جداسازی چندین مواد با دمای جوش متفاوت، از روش های مختلفی استفاده می شود. در واقع عملیات تقطیر به رفتار محلول ها در زمان جوشیدن و متراکم شدن بستگی دارد. مواد را می توان با حرارت یا بخار به نقطه جوش رساند. به بیانی دیگر باید گفت عمل تقطیر نوعی فرآیند برای خالص سازی ترکیبات بوده که مبنای این کار، خلاف نقطه جوش بخش های مختلف محلول است. در واقع گرم کردن ترکیب در دمای مشخص، تجمع بخارات داغ و متراکم سازی بخش های مختلف جداسازی، تشکیل تقطیر را داده اند.

 هدف ما در این مقاله، بررسی روش های مختلف تقطیر بوده که شامل: تقطیر ساده، تقطیر جزء به جزء، تقطیر در خلاء؛ تقطیر با بخار، تقطیر با روش تبخیر ناگهانی؛ تقطیر پیوسته، تقطیر ناپیوسته؛ تقطیر تخریبی و تقطیر واکنشی است. پس اگر می خواهید با این روش ها آشنا شوید، حتما این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.

تقطیر با روش ساده

در این روش همه بخار تولیدی، مستقیما به داخل چگالنده وارد شده و چگالنده آن را تماماً میعان می کند. مایعاتی که با این روش تقطیر می شوند خالص نیستند؛ به همین دلیل این روش بیشتر برای جداسازی موادی استفاده می شود که در میزان فراریت یا نقطه جوش آن، تفاوت زیادی وجود دارد (حداقل 25 درجه سانتی گراد). تفاوت زیاد در فراریت سبب شده  تا بخش زیادی از محصول ما حاوی جزء فرار باشد.

روش تقطیر ساده همان روش تقطیر اولیه ای است که برای تولید اکثر عرقیات گیاه از ان استفاده میشود. در این روش آب و گل و گیاه در داخل مخزن دستگاه ریخته شده و با حرارت دادن مخزن پخت ، بخارات به سمت کندانسور حرکت کرده و تبدیل به مایع میشوند.

تقطیر جزء به جزء

از دیگر انواع روش های تقطیر تقطیر جزء ب جزء است. در مواردی که نقطه جوش و فراریت مواد مختلف یک محلول نزدیک به هم بوده و امکان جداسازی با روش ساده وجود نداشته باشد، بهتر است جداسازی آنها با تقطیر جزء به جزء صورت گیرد. با این روش می توان چندین مایع یا محلول را از هم جدا کرد. تبخیر مواد مختلف، برحسب نقطه جوششان صورت گرفته و بخار تولیدی از ستون تقطیر عبور می کند تا میعان صورت گیرد. امروزه در صنایع مختلف برای تصفیه الکل و بنزین، از روش جزء به جزء استفاده می شود. در دستگاه های تقطیر الکل هیمورا از این روش برای تولید الکل استفاده می شود.

تقطیر با بخار

محلول هایی که به حرارت حساس هستند را نمی توان با روش های قبلی تقطیر کرد و بهتره عملیات تقطیر این دسته از محلول ها با بخار صورت گیرد. در این روش از حباب های بخار جهت حمل قسمتی از محصول بهره وری می گردد. در واقع این مواد با بخار به داخل چگالنده وارد می شوند، همانطور که می دانید امکان حل شدن ترکیبات اروماتیک در آب وجود ندارد؛ پس  از عمل تقطیر، در حالت لایه ای مجزا از آب جدا می گردند. در صورتی که از این روش برای جداسازی ترکیبات آروماتیک استفاده نشود، باید برای جلوگیری از خراب شدن این ترکیبات، آنها را با دمای بالا جوشاند.

روش تقطیر بخار همان روشی هست که در دستگاه های تزریق بخار برای جدا سازی اسانس نوع 1 از انواع گیاهان مورد استفاده قرار میگیرد.

جداسازی با روش خلاء

این روش بهترین شیوه جداسازی مایعاتی است که نقطه جوش بالایی دارند؛ یعنی ترکیبات با این روش با فشاری کمتر از حد استاندارد از هم جدا می گردند. در واقع در روش خلاء، مایعات با دمایی پایین تر از حد دمای جوش خود، به جوش می آیند. تقطیر ترکیبات در این روش، بدون گرم کردن امکانپذیر است، این در حالیست که در سایر روش ها این امکان وجود ندارد. برای جداسازی ترکیبات معطر، بهتر است از روش جداسازی خلاء با بخار استفاده شود.

تقطیر پیوسته

امروزه تقطیر پیوسته در صنایع کاربرد بیشتری داشته و در این روش محلول بصورت پیوسته و بدون توقف، وارد ستون ها می شود؛ در نتیجه عملیات جداسازی بهتر کنترل می گردد. تقطیر پیوسته بر روی مواد مشخص بکار می رود، برای این کار به نیروی انسانی و مراقبت کمتری نیاز است.

روش جداسازی ناپیوسته

به این روش، تقطیر دیفرانسیلی نیز می گویند، ترکیبات یا محلول ها در این حالت بطور دسته ای و ناپیوسته، وارد ستون تقطیر می گردند. بدین ترتیب عمل جداسازی صورت می گیرد.

تقطیر واکنشی

در این روش دمای جوش محصول واکنش، نسبت به دمای جوش واکنش دهنده پایین تر بوده و در تقطیر واکنشی از راکتور برای تبخیر استفاده می شود. زمانی که در دمایی واکنش صورت گرفت؛ یعنی هنوز واکنش دهنده در فاز مایع قرار دارد و محصول در حال تولید است. سپس به مرور محصول تبخیر شده و بخار ناشی از آن مثل تقطیر ساده به داخل چگالنده وارد شده و عمل جداسازی صورت می گیرد.

روش جداسازی تخریبی

در این روش عمل تقطیر با حرارت بالا صورت گرفته و مواد با نقطه جوش زیاد به حالت گاز درآمده و در نهایت میعان می گردد. در واقع در صنایع از این روش، برای تولید الکل استفاده می شود.

روش تبخیر ناگهانی

یکی دیگر از انواع روش های تقطیر روش تبخیر ناگهانی است که در روش تقطیر تبخیر ناگهانی، ترکیب مایع از یک شیر فشار شکن عبور نموده و به درون محفظه پاشیده می شود. بدین ترتیب بخشی که سطح فراریت بیشتری دارد، تبخیر شده و از قسمت بالای برج استخراج می گردد. بخش سنگین تر در حالت مایع، از بخش تحتانی برج خارج می شود. این عملیات تک مرحله ای بوده و فرآیند تقطیر، بطور پیوسته یا ناپیوسته اجرا می گردد.

نتیجه گیری

تقطیر فرآیندی است که طی آن مایع به بخار تبدیل شده و سپس مجدداً به شکل مایع در می آید. امروزه در صنایع مختلف برای جداسازی و خالص سازی مایعات از روش تقطیر استفاده می شود. بدین منظور انواع دستگاه تقطیر وارد بازار شده که کار کاربر را راحت نموده است. شرکت هیمورا بعنوان برترین سازنده انواع دستگاه های تقطیر در کشور بوده که از آنها جهت جداسازی مایعات و تولید الکل در درصدهای مختلف استفاده می شود.