دلیل استفاده از سیم ارت چیست؟ دیدگاه بگذارید
سیم ارت چیست؟
سیم ارت که به آن سیم اتصال به زمین هم گفته می شود یک روش بسیار عالی برای جلوگیری از برق گرفتگی است. از جمله خطراتی که در زمان استفاده از تجهیزات الکتریکی کاربران را تهدید می کند؛ برق گرفتگی است که ممکن است به دلیل وجود نشتی در آنها رخ دهد. در این حالت با دست زدن به آن دستگاه و یا وسیله، جریان الکتریکی به بدن شما انتقال می یابد. به منظور جلوگیری از این خطر از سیم ارت استفاده می شود که باعث ایمنی استفاده از تجهیزات الکتریکی می گردد.
از این سیم در صنایع مختلفی استفاده می کنند که صنایع قدرتی نمونه بارزی از آنها به شمار می روند. بکار بردن سیم اتصال به زمین در کشورهای پیشرفته به یکی از الزاماتی تبدیل شده است که در ساخت و سازهای ساختمانی نیز به آن توجه می کنند. یکی از مهم ترین مزیت هایی که در مورد سیم ارت می توانیم ذکر کنیم این است که از آسیب وارد شدن به مدار الکتریکی در اثر افزایش ولتاژ جلوگیری می کند و باعث ثابت ماندن ولتاژ می گردد.
لزوم استفاده از سیم ارت
استفاده از سیم ارت یک قانون نیست، به خصوص در کشور ما ایران بکار بردن آن در مقررات ملی ساختمان یک اصل ضروری محسوب نمی گردد. با وجود تمام این ها استفاده از سیم ارت در مناطقی که از برق سه فاز استفاده می کنند بسیار مهم بوده و از بروز خطرات ناگوار برق گرفتگی جلوگیری می کند. در زیر به بخشی از مهم ترین موارد ضروری که افراد را ملزم به استفاده از سیم اتصال به زمین می کند اشاره شده است:
- حفاظت و ایمنی جان افراد
- ایجاد ایمنی در استفاده از تجهیزات و وسایل الکتریکی و مغناطیسی
- فراهم نمودن شرایط ایمن در محیط کار
- حذف کردن ولتاژهای اضافی
- جلوگیری از صاعقه و یا ولتاژهای ناخواسته
- جلوگیری از افزایش الکتریسیته
انواع سیم های ارت
سیم های ارت نیز همانند دیگر سیم ها دارای تنوع هستند و در چندین مدل متفاوت تولید شده اند که به شرح زیر هستند:
- سیم های ارت خشک یا مفتولی
- ارت های افشان
- ارت های روکش دار
- ارت نیمه افشان
البته لازم به توضیح است که سیم های ارت از نظر جنس و سایز هم با یکدیگر تفاوت دارند و به دو صورت سیم های مسی و آلومینیومی ساخته می شوند. استفاده از سیم های آلومینیومی به دلیل ارزان بودن و وزن کمی که دارند بیش از سیم های مسی است. سایز این سیم ها نیز با توجه به کاربردی که دارند، متفاوت است؛ به عنوان مثال، کابل های ارتی که در سایز های 16، 25، 35 و 50 هستند معمولا 7 رشته دارند و سیم هایی در اندازه های 70، 95 و 120 به صورت 19 رشته و در پایان سیم های ارت 150، 185 و 240 به صورت 37 رشته ساخته می شوند.
آیا سیم نول با ارت فرق دارد؟
برای اینکه بتوانیم به تفاوت این دو نوع سیم بپردازیم ابتدا گذری کوتاه به سیم نول بزنیم تا ببینیم اصلا این نوع سیم چیست؟ سیم نول، به سیمی گفته می شود که خنثی و دارای حالت بدون برق است و از سیم های بسیار مهم در شبکه برق رسانی شهر به شمار می رود. سیم نول باعث برگشت جریان خروجی از وسیله برقی به مولد می گردد و در واقع سیمی است که در مسیر بسته مورد استفاده قرار می گیرد. سیم اتصال به زمین نیز که درباره آن در بالا توضیح داده شد؛ برای ایمنی و حفاظت از افراد و تجهیزات الکتریکی کاربرد دارد. از تفاوت های اصلی این سیم ها این است که سیم نول به سیم کشی اصلی وصل می شود و سیم ارت به بدنه دستگاه ها متصل می گردد. رنگ سیم اتصال به زمین سبز و سیم نول به رنگ آبی است.
کاربرد سیم اتصال به زمین
- در تجهیزاتی چون ماشین لباسشویی، یخچال، خودرو و …
- در شیرینگ پک و پریز
- ساختمان سازی
- آبگرمکن های برقی
- پکیج های برقی دیواری
نحوه پیاده سازی سیم اتصال به زمین
همان گونه که در بالا نیز بدان اشاره شد، سیم ارت را برای جلوگیری از برق گرفتگی در تجهیزات الکتریکی و در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می دهند. نحوه پیاده سازی این سیم در ساختمان و تجهیزات الکتریکی کاملا متفاوت است؛ برای مثال در ساختمان سازی از یک چاه برای این کار استفاده می شود که به آن چاه ارت گفته می شود. چاه ارت حفره ای است که با توجه به رطوبت خاک، عمق آن را مشخص می کنند؛ برای نمونه در برخی موارد برای اینکه بتوان به رطوبتی که نیاز است رسید باید حدود نیم متر زمین را حفر کنیم. در تجهیزات الکتریکی مانند یخچال، این سیم را به بدنه دستگاه و سپس زمین وصل می شود. برای اینکار معمولا از لوله کشی آب ساختمان که در عمق زمین قرار دارد استفاده می شود؛ بدین منظور بهتر است شیر آب پشت یخچال بکاربرده شود.