سردخانه های صنعتی دو مداره
سردخانه به فضایی بسته و محصور شده گفته میشود که دمای داخل آن با دقت بالایی کنترل میگردد و به منظور نگهداری از موادی از قبیل محصولات غذایی، تجهیزات پزشکی، شیمیایی و … کاربرد دارد. سردخانهها را براساس سه مقوله مهم دسته بندی میکنند، اولی براساس دما، دوم براساس ساختار و در نهایت براساس نوع محصولی که در سردخانه نگهداری میشود. سردخانه های دو مداره و یا دو منظوره از سری سردخانه های صنعتی هستند که در تمام طول سال کارایی دارند و امکان تنظیم دما به صورت بالای صفر و زیر صفر در آنها وجود دارد. تمامی تجهیزاتی که در ساخت این نوع سردخانهها بکار برده میشود، بر این اساس انتخاب میگردد که بتوان دمای بالای صفر و زیر صفر را در آنها تنظیم کرد.
معمولا از سردخانه های بالای صفر در نگهداری از انواع میوه و سبزیجات استفاده میکنند. این امر از فاسد شدن و ایجاد آسیب به بافت میوه جلوگیری میکند و باعث میشود طعم و مزه آن از بین نرود. این سردخانهها دارای دمای صفر تا مثبت 5 درجه سانتی گراد هستند. سردخانه های منفی صفر که به آنها زیر صفر نیز گفته میشود، بیشتر به منظور نگهداری از محصولات گوشتی، لبنیات و … کاربرد دارد.
دمای این سردخانه ها در محدوده زیر صفر تا منفی 32 درجه سانتی گراد کاهش داده میشود. سردخانه های دو مداره را به حالت متحرک نیز میسازند که در این حالت به صورت کانکسی بوده و در متراژهای پایین ساخته میشوند. یکی از مزیتهای اصلی در مورد این نوع سردخانهها، عدم نیاز به انواع سردخانه در نگهداری از محصولات متفاوت است و فرد به راحتی با تنظیم دما میتواند هر نوع محصولی را در سردخانه نگهدارد.
انواع سردخانه های دو مداره از نظر ساختار
کانکسی
سردخانه های کانکسی، به سازه های پیش ساختهای گفته میشود که به منظور انبار کردن اقلام مختلف، در هر مکانی قابل نصب و راه اندازی هستند. از انواع سردخانه های کانکسی میتوان به کانکس های فروشگاهی، خدماتی، آشپزخانهای، کانکس انبار کالا و همچنین کانکس های نظامی اشاره کرد.
سوله
این نوع سردخانه که به آن سردخانه بزرگ و صنعتی نیز گفته میشود، در ابعاد بزرگی ساخته شده و متراژ وسیعی را به خود اختصاص میدهد و دارای اهمیت بسیار بالایی هستند و قابلیت نگهداری از حجم وسیعی از مواد غذایی را دارند.
اتاقک
سردخانه های اتاقکی به دلیل ابعاد کوچکی که دارند در فروشگاهها، هتلها و رستورانها کاربرد دارند و از آنها در نگهداری از مواد غذایی و انواع میوهها استفاده میکنند. برای ساخت این نوع سردخانه، اتاقی را در نظر میگیرند و سپس تمامی تجهیزات لازم را نصب و اتاق را به بهترین شکل عایق بندی میکنند.
تفاوت سردخانه دو مداره با سردخانه های تک کاره
همان گونه که در بالا نیز اشاره شد، سردخانهها در مدل های متفاوت و برای نگهداری از محصولات متنوعی طراحی و ساخته میشوند. هر سردخانهای با توجه به کارایی که دارد به صورت کاملا متفاوت و با تجهیزات متمایزی ساخته میشود. سردخانههای دو مداره و تک مداره از جمله سردخانههایی هستند که شیوه ساختاری در آنها متفاوت از دیگری است. سردخانههای دو مداره مجهز به موتورهای بسیار پر قدرتی هستند که توانایی کاهش دما تا منفی 40 درجه سانتی گراد را دارند. طریقه عایق بندی کردن این نوع سردخانه به صورت دقیق و به حالت بسیار ضخیمی انجام میگیرد و در آن از پشم سنگ، عایق تزریقی و یا بلوکی پلی یورتان استفاده میکنند.
دلیل اصلی این امر جلوگیری از اتلاف دمای داخل سردخانه است. در این نوع سیستم ها دما به دو صورت زیر صفر و بالای صفر قابل تنظیم است، یعنی با توجه به نوع محصول دمای آن تنظیم میگردد. سردخانههای تک کاره، همان گونه که از نامشان نیز میتوان استنباط کرد به صورت تک مدار طراحی میشوند و دما در آنها به صورت زیر صفر و یا بالای صفر خواهد بود. در ساخت این نوع سردخانه نیز به موارد خاصی دقت میکنند و عایق بندی و تمامی تجهیزات برودتی در آنها با توجه به کارایی که سردخانه دارد، انتخاب میگردد.
دلایل استفاده از این سیستم ها
سردخانه دو مداره که به آنها دو منظوره نیز گفته میشود نسبت به دیگر سرد خانهها کاربرد بیشتری دارند و دلیل این امر نیز قابلیت هایی است، که در آنها تعبیه میشود. برای افرادی که دارای سردخانه های بزرگ و عمومی هستند و این قصد را دارند که در تمام فصول سال بتوانند از سردخانه خود بهره برداری کنند، سردخانه دو مداره بهترین گزینه میباشد.
اگر به صورت تخصصی نیز بخواهیم این موضوع را بررسی کنیم، سردخانهای که دارای متراژ وسیعی است و هزینه بالایی برای احداث آن صرف شده، نباید تک کاربره باشد. این نوع سردخانه باید به گونهای ساخته شود که بتوان مواد متفاوتی را در آن نگهداری کرد. حتی کسانی که دارای فروشگاه و یا رستوران بزرگی هستند، از این نوع سردخانه استفاده میکنند. دلیل این امر نیز فراهم کردن شرایط مساعد برای نگهداری از هر نوع اقلام خوراکی است.
سیستم سرمایشی سردخانههای دو منظوره به چه صورتی است؟
سیستم سرمایشی در سردخانههای دو منظوره دارای اهمیت بسیار بالایی است و تجهیزی برای این منظور انتخاب میگردد که قدرت برودتی بالایی داشته و بتواند دمای را در دو محدوده بالای صفر و زیر صفر تامین کند. کمپرسور با توجه به نوع مبرد آمونیاک و یا فریون انتخاب میگردد. البته از کندانسورهای آب خنک، هوا خنک یا تبخیری نیز استفاده میکنند. موتور این سیستمها باید دارای قدرتی باشد که بتواند دمای منفی 40 را ایجاد کند. نوع کمپرسوری که در این سردخانهها استفاده میکنند از انواع کمپرسور هرمتیک (Hermetic) و یا نیمه هرمتیک (Semi Hermetic)، اسکرو و یا اسکرال انتخاب میکنند. انتخاب کندانسور به متراژ و آب و هوای منطقه نیز بستگی دارد.
مزیت های استفاده از سردخانههای دو مداره
- این سردخانه ها دارای برنامه ریزی دقیقی با توجه به شرایط هستند.
- به راحتی میتوان سردخانه را گسترش و تغییر داد.
- با توجه به نیازی که هست میتوان دما را تنظیم کرد.
- ضخامت پانلها را میتوان در هر ضخامتی انتخاب کرد.
- قابل استفاده به منظور نگهداری از انواع اقلام خوراکی و مواد دیگر
- به صرفه و کاملا اقتصادی
- امکان تغییر کاربری سالن در صورت نیاز
ویژگی های سیستم برودتی
- تمامی لولهها در مدار سرمایش با استفاده از جوش نقره با درصد بالا مونتاژ میگردد.
- مجهز به سیستم Low و High هستند که بتوان با استفاده از آن ها فشار را کنترل کرده و از آسیب وارد شدن به کمپرسور جلوگیری کرد.
- در سیستم برودتی باید از شیر انبساط مناسب با انجام محاسبات دقیق استفاده کرد.
- به منظور جلوگیری از وارد شدن اجسام و یا روغن به داخل کمپرسور از انواع تله، فیلتر، درایر و اویل سپراتور استفاده میکنند. این امر باعث افزایش عمر سیستم برودتی نیز میشود.
- به این دلیل که یخ زدایی کمپرسور به صورت اتوماتیک انجام گیرد از Defrost استفاده میکنند.
- بایستی از درب هایی استفاده شود که دارای یراق آلات خارجی هستند و با استفاده از نوار درزگیر آب بندی شده باشند.
مشخصات فنی سردخانه های دو منظوره
در احداث سرد خانه های دو منظوره به تجهیزات خاصی نیاز است تا شرایط به بهترین شکل برای نگهداری از محصولات متنوع فراهم گردد:
کمپرسور سردخانه
مهم ترین بخش هر سردخانه سیستم برودتی آن است. کمپرسور وظیفه فشرده کردن گاز مورد استفاده در بخش سرمایش بوده که در پروسه فشرده سازی دمای آن بالا میرود.
کندانسور
گازی که با استفاده از کمپرسور فشرده شده است، کندانسور آن را با عملیات خنک سازی به مایع تبدیل میکند.
اواپراتور
این بخش، تشکیل شده از 4 بخش است و وظیفه آن سرد کردن فضای داخل اتاقهای سردخانه است.
ساندویچ پانل
ساندویچ پانلی که در این سیستم ها استفاده می شود، سبک بوده و با وجود این سبکی وزن، مقاومتشان بسیار بالا بوده و از ورود و خروج هوا به داخل فضای سردخانه جلوگیری میکنند.
تابلو برق
این تابلو برق متشکل از جعبهای فلزی است که هدایت کل سیستم با استفاده از آن صورت میگیرد. با استفاده از این تابلو برق عملیات استارت، راه اندازی، کنترل و خاموش کردن دستگاه هایی که در سردخانه وجود دارند انجام میگیرد.
کفپوش
کفپوش در این سردخانه ها به گونه ای انتخاب میشود که مقاومت بالایی در برابر دما داشته باشد و ترک خوردگی در آن ایجاد نگردد و باکتری و قارچ در آن رشد نکند.
عایق بندی
عایق بندی در سردخانههای دو منظوره به صورت دقیق انجام میگیرد و علاوه بر این کار تمامی درزهای موجود گرفته شده و از هرگونه ورود و خروج هوا جلوگیری میشود.
شرایط نگهداری از مواد غذایی در سیستم های دو منظوره
با توجه به توضیحات گفته شده، در سرد خانههای دو منظوره امکان نگهداری از هر نوع مادهای اعم از غذایی، دارویی و شیمیایی وجود دارد. از جمله این محصولات میتوان به لبنیات، سبزیجات، انواع میوهها، انواع داروها، مواد شیمیایی و … را اشاره کرد.
برای مثال، در شرایطی که سردخانه در حالت بالای صفر قرار دارد و از سبزیجات و میوه در آن نگهداری میشود، باید بعد از تخلیه با استفاده از مواد ضد عفونی کننده کل سردخانه تمیز شده و سپس دمای آن را تغییر داده شود. بعد از این کار اقلام دیگری مانند گوشت، مرغ و دیگر محصولات مشابه را میتوان وارد سردخانه کرد. مرحله شستشو و تمیز کردن سردخانه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و از ایجاد بو و طعم بد در مواد جلوگیری میکند. البته لازم به ذکر است که در این سیستم ها در آن واحد محصولات زیر صفر و بالای صفر را نمیتوان نگهداری کرد و باید جدای از هم و در دمای تنظیم شده نگهداری شوند.
مطلب پایانی
همان گونه که می دانید سرد خانهها علاوه بر ساختار از نظر دمایی نیز با یکدیگر تفاوت دارند. در حالت کلی سرد خانهها در دو حالت بالای صفر و زیر صفر هستند و محصولات نگهداری شده در آنها با توجه به دما مشخص میگردد. سرد خانه های دو منظوره قابلیت تنظیم دما به صورت بالای صفر و زیر صفر را دارند و با توجه به نیازی که هست میتوان دمای آنها را تنظیم نمود.
شرایط ساخت این سردخانهها و تجهیزاتی که در ساختشان استفاده میشود کاملا متفاوت است. عایق بندی این سردخانه ها به صورت دقیق و با استفاده از بهترین و با کیفیت ترین عایق ها انجام میگیرد و معمولا ضخیم تر از عایق دیگر سردخانهها هستند. استفاده از این سردخانهها برای افرادی که سردخانه بزرگی داشته و یا کسانی که رستوران و فروشگاه دارند، بهترین گزینه به حساب میآید. دو منظوره بودن آنها باعث میگردد در تمام فصول سال قابل بهره برداری باشند و هزینه صرف شده برای راه اندازی آنها بدین طریق جبران شود. در زمان احداث سردخانههای دو منظوره مهم ترین موردی که به آن توجه میکنند، شرایط آب و هوایی محیط و متراژ سردخانه است.