تأثیر گرماتاب بر بهره‌وری مرغداری: مزایای اقتصادی و زیست محیطی دیدگاه بگذارید

مقدمه

به عنوان صاحب یک مرغداری باید در نظر داشته باشید که هدف شما از گرم کردن یک سالن با تعداد زیادی موجود زنده چیست؟ آیا می‌خواهید که تنها هوای گرمی در فضای سالن وجود داشته باشد و یا این گرما دقیقا به بدن موجودات زنده برسد؟ پس اگر متوجه شده باشید، روی صحبت ما در این مقاله، روش حرارتی است که در آن گرما بدون آنکه با هوا سروکار داشته باشد، مستقیما به بدن پرندگان داخل سالن می‌رسد؛ بدون افت کیفیت و نیز بدون فوت وقت. اگر تا بحال در یک فضای سردی قرار گرفته باشید، خواهید فهمید که حس لذت بردن از گرما زمانی است که گرما در بدن شما نفوذ کند. حال فرض کنید گله عظیمی از مرغ داشته باشید. می‌خواهید گرما در فضا پخش شود و یا به سمت کف و بستر انتقال یابد. کدام یک از این دو روش بهتر است؟ با ما همراه باشید.

گرماتاب مرغداری راز اصلی گرمایش متمرکز و طبیعی

در یک سالن بزرگ مرغداری که پرندگان بسیار حساسی را پرورش می‌دهد، باید برای تولید و انتقال گرما حساسیت بالایی به خرج داد. اصولا در مرغداری‌ها، سیستم‌های تهویه به عنوان اولین و مهمترین تجهیزات در نظر گرفته می‌شوند؛ یعنی ابتدا باید هوای کافی به پرندگان برسد و سپس گرمای لازم. از طرفی وجود فن‌های تهویه نباید مشکلی برای گرمایش موجودات زنده ایجاد کند. یعنی اگر شرایطی ایجاد شود که مجبور به استفاده مداوم این فن‌ها باشیم، هوای گرم لازم به پرندگان نمی‌تواند برسد و به عبارت دیگر گرمای تولیدی در اثر عملکرد سیستم‌های تهویه از محیط خارج می‌شود. در این صورت تمام هزینه‌هایی که صرف ایجاد گرمایش شده بود، نیز به هدر خواهد رفت.

این موضوع یکی از مشکلات رایج در استفاده از تجهیزات حرارتی است که با استفاده از هوا تولید و انتقال گرما می‌کنند. در طی این روش گرمایشی، به همراه هوای گرم، گردوغبار زیادی نیز در هوا جریان پیدا می‌کند که باعث ‌عملکرد مداوم فن‌های تهویه در مرغداری‌ها می‌شود.

این مسئله باعث شده که گرماتاب مرغداری با هدف گرمایش مستقیم و بدون استفاده از هوا وارد میدان شود. شما با گرماتاب مرغداری دیگر نیازی نیست دستگاه را بیرون سالن نصب کنید و گرمای تولیدی را از طریق لوله‌کشی پیچیده و کانال‌کشی‌های عظیم به داخل هدایت کنید. در این روش، دستگاه درست بالای سر طیور نصب می‌شود و حرارت را دقیقا به همان قسمتی که تحت پوشش دارد، انتقال می‌دهد. گرماتاب مرغداری از مکانیسم خورشید طبیعی برای گرم کردن استفاده می‌کند که در آن حرارت حاصل از سوختن گاز با اکسیژن، داخل یک محفظه بسته جریان می‌یابد. این حرارت پس از رسیدن به نقطه تابش به صورت امواج مادون قرمز به سمت پایین و به محل موردنظر منتقل می‌شود.

نگاه زیست محیطی به گرماتاب مرغداری

فرض کنید شما قدرتمندترین دستگاه‌های گرمایشی را در اختیار دارید که می‌تواند خیلی سریع، ابتدا هوای سالن و سپس بدن پرندگان را گرم گرم کند. حال اگر شما در شرایط بد زمستانی قرار داشته باشید و یا مرغداری در شرایط آب و هوایی سردسیر تاسیس شده باشد که مسلما کف سالن در این شرایط سرد و چه بسا یخ زده است. در چنین حالتی، به احتمال خیلی زیاد گرمای بدن پرندگان از طریق پاهایشان به زمین سرد تخلیه می‌شود وعملا این روش گرمایشی کاملا بی فایده خواهد بود.

اما تشعشعات گرمایی حاصل از گرماتاب مرغداری می‌‍ تواند به بدن و بستر زیست پرندگان و صد البته به عمق‌های بیشتری از زمین بستر آن‌ها نیز نفوذ کند. بنابراین حتی در بدترین شرایط آب و هوایی هم این پرندگان همچنان گرما را حس خواهند کرد و مشکلی برای آن‌ها پیش نخواهد آمد. به همین دلیل است که باید در چنین شرایط های سختی، اولویت گرمایشی با کف و خود پرندگان باشد و سپس هوای داخل سالن.

البته گرماتاب مرغداری می‌تواند نقش یک دستگاه چند منظوره را نیز در این سالن‌ها ایفا کند؛ یعنی در کنار نگاه گرمایشی، با دقت کافی می‌توان از این دستگاه به عنوان خشک کن بستر سالن‌های مرغداری و یا به عنوان کنترل کننده رطوبت کف و هوای سالن نیز استفاده کرد. در ادامه دو مزیت قابل توجه نیز در مورد این گرماتاب بیان شده که می‌تواند زمینه استفاده آن را در زمستان‌ها بیش از پیش فراهم سازد.

با گرماتاب مرغداری، تهویه مناسب حتی در فصل زمستان داشته باشید

آیا گرماتاب مرغداری می‌تواند به انجام تهویه در فصل زمستان کمک کند؟ بسیاری از سالن‌های مرغداری در فصول سرد سال از سیستم‌های تهویه، کمتر استفاده می‌کنند. البته توجیه این است که هوای گرم داخل به بیرون منتقل نشود و گرما داخل بماند. همانطور که گفته شد، در روش‌های حرارتی که وابسته به چرخش اجباری هوای گرم برای توزیع یکنواخت در مرغداری‌ها هستند، بایستی عمل تهویه کمتر انجام شود تا گرما به پرندگان برسد.

ولی در مکانیسم حرارت تابشی با گرماتاب مرغداری شما می‌توانید حتی در ایام زمستان به صورت اصولی از سیستم‎‌های تهویه استفاده کنید؛ چرا که عمل تولید انرژی گرمایی با چرخش هوا و متعاقب آن با آلودگی ناشی از گردوغبار و یا خاک همراه نیست. همچنین اکسیژن لازم برای ترکیب با سوخت گاز جهت انجام احتراق، خیلی زیاد نیست و نمی‌تواند در میزان هوای داخل سالن کاهش ایجاد ‌کند. حتی گازهای احتراقی حاصل از سوختن نیز از طریق دودکش به بیرون منتقل می‌شود و هیچگونه آلودگی وارد هوای داخل سالن نمی‌شود. بدین ترتیب روند رساندن اکسیژن به موجودات داخل مرغداری که از جمله معضلات شایع مرغداری‌ها در زمستان‌ها محسوب می‌شود، با مشکل مواجه نخواهد شد.

بیایید از جنبه دیگر به این قضیه نگاه کنیم. یکی از رایج‌ترین بیماری‌هایی که گریبان‌گیر بسیاری از مرغداری‌ها در سرتاسر دنیاست، “بیماری آسیت یا همان عارضه جمع شدن آب در شکم مرغ” است. این عارضه عمدتا به دلایلی مانند وجود گرد و خاک، گازهای سمی، استرس سرمایی و کمبود اکسیژن در مرغداری‌های موجود در مناطق مرتفع بیشتر به چشم می‌خورد. حال فرض کنید که در فصل زمستان هستیم و فن‌های تهویه را هم کمتر بکار بیاندازیم. آیا تحت این شرایط، گله مرغداری، شدیدا با این عارضه مواجه نخواهد شد؟ به همین دلیل است که در کنار تامین گرمایش لازم و کافی، باید دستگاه حرارتی به کنترل و یا حتی پیشگیری از بیماری‌های شایع در مرغداری‌ها هم کمک کند.

شما با گرماتاب مرغداری می‌توانید با یک تیر دو نشان بزنید. با این دستگاه، هم از استرس سرمایی طیور در فصل زمستان جلوگیری می‌کنید و هم مانع از بروز بیماری آسیت در این فصول، که یکی از دلایل آن وجود همین استرس سرمایی است، می‌شوید.

در کل مزایای گرماتاب از لحاظ زیست محیطی برای مرغداری‌ها را می‌توان به موارد زیر خلاصه کرد:

• عدم تغییر در میزان اکسیژن سالن و همچنین کمک به سیستم تهویه مرغداری
• خشک بودن پیوسته محل و بستر زیست پرندگان
• تولید حرارت کاملا پاک و استاندارد برای موجودات پرورشی
• عدم انتقال بیماری و عدم بروز آلودگی‌های زیست محیطی در حین کار دستگاه

مزایای گرماتاب مرغداری از لحاظ اقتصادی

تا به اینجا سعی کرده بودیم به تعدادی از مهمترین مزایای گرماتاب مرغداری از لحاظ زیستی اشاره کنیم. ولی حالا می‌خواهیم ببینیم که آیا این دستگاه‌ها از لحاظ اقتصادی به صرفه هستند و می‌توانند هزینه‌های گرمایشی مرغداری‌ها را کاهش دهند؟ خوب در نگاه اول، انرژی گرمایی یک گرماتاب مرغداری تنها می‌تواند محدوده تعیین شده‌ای که در بالای آن نصب شده را گرم کند؛ به همین دلیل بایستی حتما چندین عدد از این تجهیزات در یک مرغداری نصب شود تا بتواند گرمایش کل یک سالن را تامین کند.

چون هدف اصلی یک گرماتاب مرغداری در وهله اول گرمایش تمام سالن نیست، بنابراین میزان مصرف سوخت گاز هر گرماتاب پایین خواهد بود. از طرفی با توجه به مکانیسم کارکرد آن‌ها، نیازی به سیستم‌های پخش کننده حرارتی و یا کانال‌کشی‌های جداگانه برای انتقال حرارت به قسمت‌های مختلف نیست. بنابراین میزان هزینه‌های جانبی راه‌اندازی آن‌ها نیز کمتر است. همچنین در مقایسه با سایر دستگاه‌ها و سیستم‌های حرارتی، هزینه‌های نگهداری کمتری دارند.

گرماتاب مرغداری از جمله دستگاه‌هایی است که می‌تواند به تجهیزات تنظیم دمای محیطی متصل شود؛ بدین ترتیب می‌توان همواره دما را در محدوده معینی در سالن نگه داشت و میزان مصرف گاز دستگاه در این حالت نیز کاهش خواهد یافت.

از مزایای اقتصادی دیگر گرماتاب مرغداری باید به مستقل بودن آن‌ اشاره کنیم. یعنی هیچ یک از گرماتاب‌ها در عملکرد دیگری تاثیرگذار نیست. به همین دلیل با خرابی یک گرماتاب، تنها گرمایش آن قسمت نصب شده دستگاه با مشکل مواجه می‌شود؛ در حالیکه اگر تنها با یک یا دو دستگاه کار گرمایشی سالن بزرگ را انجام دهیم، در صورت نیاز به تعمیر یا تعویض، گرمایش کل سالن با مشکل جدی روبرو خواهد شد.

اما شاید نیاز به نصب تعداد زیاد گرماتاب مرغداری و همچنین نبود سوخت جایگزین در صورت قطعی گاز، ریسک استفاده از آن‌ها را بالا ببرد.

نتیجه‌گیری

عموم مرغداران در وهله اول می‌خواهند که با کمترین هزینه، نیازهای گرمایشی مرغداری را برطرف کنند. ولی همواره باید حساسیت بالای پرندگان پرورشی به دما و محل زیست آن‌ها در نظر گرفته شود؛ چراکه شاید هر روشی قادر به استفاده در این مکان‌ها نباشد. گرماتاب مرغداری از جمله دستگاه‌هایی است که در کنار به صرفه‌بودن می‌تواند مزایای زیست محیطی بسیاری به همراه داشته باشد. این مقاله سعی کرده بود که به صورت واقع‌گرایانه به بحث گرمایش مرغداری‌ها نگاه کند تا شاید اندک تاثیری در بازدهی و بهره‌وری این مراکز حیاتی مرتبط با مواد غذایی داشته باشد.

به امید موفقیت روز افزون شما

سوالات متداول