راهنمای تشخیص گلاب دو آتیشه اصل از تقلبی آن 1

مقدمه

تولید گلاب، یک فرآیند قدیمی و موروثی است که از زمان‌های باستانی در فرهنگ‌های مختلف به‌کار گرفته می‌شده است. در گذشته، تولید گلاب اغلب با استفاده از دستگاه‌های سنتی و روش‌های قدیمی انجام می‌شد. این دستگاه‌ها اغلب شامل دستگاه‌های ساده‌ای بودند که برای استخراج عطر و طعم گلاب از گل محمدی به‌کار می‌رفتند.

اما با پیشرفت علم و فناوری، روش‌های تولید گلاب نیز تغییر کرده و بهبود یافته‌اند. امروزه، به جای استفاده از دستگاه‌های سنتی، دستگاه‌های مدرن‌تر و پیشرفته‌تری مانند دستگاه‌های عرق‌گیر برای تولید گلاب به‌کار می‌روند. این دستگاه‌ها با اعمال دو بار عملیات تقطیر بر روی گلاب، می‌توانند گلاب دو آتیشه با کیفیت و خواص بالا تولید کنند.

در این مقاله، ما به تاریخچه گلاب‌گیری و تحول فرآیندهای تولید گلاب پرداخته و بر اهمیت تشخیص اصلی از تقلبی بودن گلاب تأکید می‌کنیم.

آیا می‌دانید چرا گلاب دو آتیشه به این نام معروف شده است؟

با اعمال 2 بار عملیات تقطیر روی گلاب، گلاب بسیار با ارزشی به دست می‌آید که به گلاب دو آتیشه معروف است. شاید با خود فکر کنید که این امر منجر به تولید اسانس نوع دوم گل محمدی می‌شود. اما با ما همراه باشید تا تفاوت گلاب دو آتیشه و اسانس نوع دوم را برایتان شرح دهم.

برای تولید گلاب دو آتیشه، ابتدا مخلوطی از گل محمدی و آب درون مخزن دستگاه عرق‌گیر ریخته می‌شود. این ترکیب، تحت فرآیند تقطیر قرار می‌گیرد تا عرق گل محمدی به دست آید. سپس گلاب حاصل، مجدداً به عنوان ماده اولیه به مخزن تقطیر منتقل شده و با افزودن گل محمدی تازه، فرآیند تقطیر دوباره آغاز می‌شود. در این مرحله، عرقی حاصل از گل محمدی تازه و گلاب پیشین، طی فرآیند تقطیر به دست آمده و به عنوان گلاب دو آتیشه شناخته می‌شود.

گلاب، می‌تواند به دو صورت صنعتی و سنتی تولید شود. در تولیداتی با حجم صنعتی، با استفاده از تجهیزات و فناوری‌های پیشرفته با ظرفیت بالا، اقدام به تولید گلاب می‌شود. همچنین برای تولید گلاب به صورت سنتی، حجم محدودی از عرق با استفاده از روش‌های سنتی و محلی تولید خواهد شد. این نوع گلاب دارای غلظت بالا و طعم تند و گسی است.

البته امروزه حتی برای تولیدات سنتی و در حجم پایین نیز دستگاه‌های پیشرفته ای طراحی شده است. استفاده از این سیستم‌ها منجر به بهبود راندمان تولید و افزایش کیفیت گلاب دو آتیشه گردیده است. همچنین استفاده از این دستگاه‌ها، منجر به کاهش نیاز به نیروی کار و افزایش بهره‌وری در فرآیندهای تولید گردیده است. اما عرق تولیدی از دستگاه صنعتی و سنتی، تفاوت‌هایی دارد که در ادامه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت.

رازهای مهم و ناگفته درباره تشخیص گلاب دو آتیشه: 2 اصلی که باید بدانید!!!

اهمیت تشخیص گلاب از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است:

• جنبه کیفیت

گلاب اصل به عنوان یک محصول با کیفیت بسیار بالا، حاوی بوی معطر و ویژگی‌های درمانی و طبیعی بالاست. تلاش‌های تقلبی در تولید گلاب می‌تواند منجر به کاهش کیفیت و ارزش نهایی محصول شود. به همین دلیل، تشخیص دقیق گلاب دو آتیشه اصلی از محصولات تقلبی برای مصرف‌کنندگان و صنایع مرتبط اهمیت دارد. این امر موجب می‌شود تا از کیفیت و اثربخشی محصول، استفاده مؤثری برده شود.

• جنبه اقتصادی

گلاب دو آتیشه اصلی به دلیل کیفیت بالا و استفاده از مواد طبیعی با قیمت بالا همراه است. تقلب در تولید و عرضه گلاب ممکن است به ضررهای اقتصادی جدی برای تولیدکنندگان اصلی، مصرف‌کنندگان و صنایع مرتبط منجر شود. بنابراین، تشخیص دقیق محصولات اصلی از نسخه‌های تقلبی اهمیت دارد تا از اثرات مالی منفی جلوگیری شود.

با این وجود، تشخیص گلاب دو آتیشه اصلی از محصولات تقلبی امری اساسی و ضروری است. این امر، نیازمند روش‌های دقیق و کارآمد برای تضمین کیفیت و پایداری اقتصادی این محصول است.

چگونه گلاب اصلی را از نوع تقلبی آن با بررسی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی تشخیص دهیم؟

مشخصه‌های ظاهری و ویژگی‌های شیمیایی گلاب دو آتیشه می‌توانند به عنوان شاخص‌هایی برای تشخیص اصالت محصول مورد استفاده قرار بگیرند. در زیر به برخی از این ویژگی‌ها اشاره می‌شود:

1. مشخصه‌های ظاهری

از طریق بررسی ظاهر یک گلاب دو آتیشه ، می‌توان در حدودی به اصالت آن پی برد. بررسی موارد زیر، می‌تواند شما را در انتخابتان و تشخیص اصل از فرع یاری دهد؛

• رنگ

گلاب دو آتیشه اصل معمولاً رنگی شفاف و بی رنگ دارد. رنگ زیاده‌روی و یا رنگ‌های مصنوعی ممکن است نشانگر تقلب باشند.

• شفافیت

گلاب اصلی باید شفاف باشد و هر گونه ناخالص، رسوبات یا مواد جامد معلق در آن نباید وجود داشته باشد.

• بوی طبیعی

گلاب دو آتیشه اصلی باید بوی طبیعی گل‌های مورد استفاده خود را داشته باشد. بوی مصنوعی یا عطرهای اضافی ممکن است نشانگر تقلب باشند.

• ویسکوزیته

گلاب اصلی باید ویسکوزیته مناسب و مشابه با غلظت آب داشته باشد و مشاهده گلاب بسیار غلیظ، به عنوان علامتی از تقلب است.

• گذر زمان

تغییرات زمانی می‌تواند بین گلاب دو آتیشه اصلی و نمونه‌های تقلبی تفاوت‌های مشهودی ایجاد کند. گلاب اصلی که از مواد طبیعی استخراج شده است، معمولاً دارای ماندگاری بالا و پایداری در طول زمان است. این خاصیت باعث می‌شود که بو و عطر مخصوص به خود را به مدت طولانی حفظ کند.

در مقابل، گلاب دو آتیشه تقلبی که از اسانس‌ها یا مواد شیمیایی سنتزی استفاده می‌کند، ممکن است به سرعت بوی خود را از دست دهد. این گلاب‌ها ممکن است در طول زمان مانند آب عطر خود را از دست بدهند. این تفاوت در ماندگاری بوی گلاب دو آتیشه می‌تواند به عنوان یک شاخص برای تشخیص اصالت گلاب در نظر گرفته شود.

2. اجزای شیمیایی

بررسی اجزای شیمیایی گلاب دو آتیشه نیز می‌تواند در تشخیص اصل یا تقلبی بودن آن تاثیر گذار باشد؛

• اسانس‌ها

گلاب دو آتیشه اصلی حاوی اسانس‌های طبیعی موجود در گل‌های رز است، این اسانس‌ها باعث ایجاد بوی مطبوع و خوشبو در گلاب می‌شوند.

• فنول‌ها

فنول‌های موجود در گلاب می‌توانند خواص ضد میکروبی و آنتی‌اکسیدانی داشته باشند. این ویژگی‌ها به عنوان نشانه‌هایی برای اصالت گلاب دو آتیشه استفاده می‌شوند.

نکته: با توجه به این مشخصه‌ها و ویژگی‌ها، می‌توان به راحتی گلاب اصلی را از گلاب‌های تقلبی تشخیص داد. اما برای اطمینان بیشتر، استفاده از روش‌های تحلیلی شیمیایی مانند کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی مایع می‌تواند کمک کننده باشد. در ادامه به توضیح و تحلیل این روش‌ها خواهیم پرداخت.

روش‌های تحلیلی آزمایشگاهی برای تشخیص اصالت گلاب دو آتیشه

به منظور تشخیص اصالت گلاب، می‌توان از روش‌های تحلیلی مختلفی استفاده کرد. این موارد، شامل روش‌های شیمیایی، فیزیکی و غیرمخرب می‌شوند. در زیر به برخی از این روش‌ها اشاره می‌کنم:

1. روش‌های تحلیلی شیمیایی:

این روش شامل 2 فرآیند آزمایشگاهی است که در ادامه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت؛

• کروماتوگرافی گازی (GC)

این روش به جداسازی و تشخیص مواد مختلف در نمونه‌های گلاب بر اساس وزن مولکولی و خواص فیزیکی شیمیایی آنها می‌پردازد. با استفاده از GC، می‌توان ترکیبات موجود در گلاب دو آتیشه را شناسایی و مقایسه کرد.

• کروماتوگرافی مایع (LC)

در این فرآیند، اجزای مختلف گلاب بر اساس خواص فیزیکی و شیمیایی مانند وزن مولکول، پلاریته، اندازه و جاذبیت به ستون جداشونده و با هم جدا می‌شوند. سپس، با استفاده از یک آشکارساز، اجزای مختلف شناسایی و تحلیل می‌شوند. این روش به دقت و دوام بالایی برای جداسازی و تحلیل ترکیبات مختلف در نمونه‌های گلاب اصلی و تشخیص اصالت آنها ارائه می‌دهد.

2. روش‌های تحلیلی فیزیکی

تشخیص گلاب اصل از غیر اصل در این روش نیز در آزمایشگاه انجام می‌شود. این روش دارای 1 فرآیند است که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت.

• طیف‌سنجی UV-Vis

این روش به اندازه‌گیری جذب نور در محدوده طول موج UV-Vis در نمونه‌های گلاب می‌پردازد. این روش می‌تواند اطلاعاتی درباره ترکیبات موجود و مقدار آنها در گلاب را ارائه دهد.

3. روش‌های تشخیص غیرمخرب

این روش، توسط افراد متخصص و بدون نیاز به تجهیزات خاصی انجام می‌شود.

• تحقیقات بویایی

این روش شامل ارزیابی بوی گلاب توسط حس بویایی انسان است. افراد آزمایشگاهی با تجربه می‌توانند با بررسی بوی گلاب، اطلاعاتی درباره اصالت و کیفیت آن را ارائه دهند.

نکته: استفاده از ترکیبی از این روش‌های تحلیلی می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر و اطمینان بیشتر از اصالت گلاب دو آتیشه کمک کند. همچنین، توجه به استانداردها و روش‌های استفاده شده در صنعت عطرسازی و تولید گلاب نیز می‌تواند در این زمینه مفید باشد.

مقایسه ای برای گلاب دو آتیشه صنعتی در برابر سنتی

گلاب دو آتیشه، به‌عنوان یکی از بهترین انواع گلاب تولیدی شناخته می‌شود، می‌تواند به دو صورت صنعتی و سنتی تولید شود. تولید گلاب به صورت صنعتی معمولاً برای عرضه به بازار انجام می‌شود. در حالی که در مقیاس سنتی، برای استفاده‌های شخصی و خانگی استفاده می‌شود. علاوه بر این 2 مقیاس، وجود مقیاس کارگاهی نیز قابل ذکر است که نه صنعتی است و نه خانگی.

نحوه تولید عرق در این 3 مقیاس هیچ تفاوتی ندارد اما دستگاه‌های مورد استفاده، گنجایش‌های متفاوتی دارند. امروزه حتی در امور خانگی، از دستگاه‌های پیشرفته استفاده می‌شود تا کارها را ساده‌تر کند و نیاز به نیروی انسانی را کاهش دهد. اما در بخش صنعتی، دستگاه‌های سنتی عرق‌گیری را به هیچ وجه نمی‌توان با دستگاه‌های مدرن جایگزین کرد. در این مجموعه‌ها، از دستگاه‌های تقطیر با کندانسور آبی یا برقی استفاده می‌شود. پس از تنظیمات اولیه توسط اپراتور، تمام عملیات به صورت خودکار انجام می‌شود.

برای تولید گلاب دو آتیشه، با استفاده از دستگاه‌های مدرن با کندانسور، تمام مواد اولیه به عرق مصرفی تبدیل می‌شود. این امر باعث افزایش راندمان تولید می‌شود. از طرفی، در سیستم‌های قدیمی به دلیل عدم استاندارد بودن و احتمال خطای انسانی، بازده تولید کاهش می‌یابد.

به دلیل دو عامل اصلی، کیفیت و عطر عرق تولیدی از دستگاه سنتی نسبت به عرق دستگاه‌های صنعتی برتر است. اولین دلیل این است که در دستگاه‌های سنتی، تنها عصاره اولیه به دست می‌آید که دارای بیشترین طعم و عطر است. در حالی که در دستگاه‌های کندانسوردار، تا آخرین قطره عرق دریافت می‌شود که عطر و طعم آن کمتر است. دومین دلیل این است که دستگاه‌های کندانسوردار دارای بخش استخراج اسانس هستند. این استخراج اسانس از عرق، منجر به کاهش کیفیت، عطر و بوی عرق می‌شود.

جدولی که مشخصه‌های گلاب صنعتی و سنتی را نشان می‌دهد!